จาก เป็นพืชที่ทนแล้ง ทนเค็ม มีรากลึก โตเร็ว เป็นพืชที่มีคุณสมบัติในการเพิ่มความชื้นและความสมบูรณ์ในดิน จนได้รับการขนานนามว่าเป็นปั๊มธรรมชาติที่สามารถลดระดับน้ำเค็มใต้ดินได้ จนถูกนำมาใช้ในการปรับสภาพดินเค็ม โดยสามารถพบได้ทั่วไปในพื้นที่ชายฝั่งทะเล ซึ่งเราสามารถสร้างรายได้จากต้นจาก ด้วยการนำมาผลิตน้ำตาลและอาหาร อีกทั้งยังนำใบจากมาผลิตเครื่องจักสานต่างๆ ได้
ต้นจาก เป็นพืชที่เติบโตได้เองตามธรรมชาติในดินกร่อยและดินเค็ม ลำต้นอ้วนและแบน มีช่องอากาศบริเวณก้านใบและลำต้นจำนวนมาก ลักษณะลำต้นแตกเป็นกอ เป็นเหง้าอยู่ใต้ดิน เรียกกันว่า “หินจาก” มีความสูง 6- 8 เมตร ผลิรากจากลำต้นและมีรากจำนวนมากช่วยในการยึดดิน ลักษณะใบจะมีใบย่อยแตกออกจากแกนกลางใบ มีพงจากทำหน้าที่หายใจและสะสมน้ำหวาน การขยายพันธุ์จะแตกกอในแนวนอน มีเพียงใบเท่านั้นที่เจริญเติบโตในแนวตั้ง มีดอกตัวผู้และตัวเมียในต้นเดียวกันและก้านช่อเดียวกัน ช่อดอกจากมีกาบสีส้มหุ้มมองเห็นเด่นชัดเพราะมีความยาวถึง 1 เมตร ส่วนผลจากนั้นจะมีสีน้ำตาลแดงเข้มอัดแน่นเป็นทะลาย มีหนามบริเวณโคนผล ภายในผลกลวงทำให้ลอยน้ำและแพร่พันธุ์ไปตามสายน้ำได้
เราสามารถพบเจอต้นจากในบริเวณชายฝั่งทะเลหรือพื้นที่ที่น้ำทะเลเคยท่วมถึง พบในประเทศที่มีภูมิอากาศร้อนอย่างเอเชีย ตั้งแต่ศรีลังกา พม่า อินโดนีเซีย ไทย นิวกินี ไปจนถึงประเทศออสเตรเลีย ซึ่งอาจพบต้นจากแบบเดี่ยวหรือพบเป็นป่าจากก็ได้ เรามักจะพบต้นจากปะปนกับปรงทะเล ต้นรังกะแท้ และไม้ฝาด ตามป่าชายเลนและมักจะพบจะอยู่ในแนวหลังสุดของป่าชายเลนซึ่งเป็นดินเลนที่แข็ง มีหน้าดินลึก ทำให้แตกกอได้ง่าย
การใช้ประโยชน์จากต้นจากนั้น สามารถใช้ได้หลากหลายมาก เช่น ยอดจากหรือใบอ่อนของจากนั้นแต่ก่อนนิยมนำมามวนบุหรี่ และห่อขนม หรือนำมาทำภาชนะตักน้ำที่คนทางใต้ของบ้านเราเรียกว่า “หมาจาก” ส่วนของก้านใบอ่อนนำมาผลิตเป็นเชือกแล้วนำมาสานเพื่อใช้ประโยชน์ต่างๆ ได้ ใบแก่และทางจากนำมาสานเป็นหมวกและงอบ ทำจากตับมุงหลังคา ส่วนของช่อดอกและผลอ่อนนำมารับประทานเป็นอาหาร และที่ได้รับความนิยมและรู้จักกันมากที่สุดก็คือน้ำหวานจากก้านทะลายและช่อดอก ที่นำมาผลิตเป็นน้ำตาลจากและยังนำไปกลั่นผลิตเป็นสุราขาวพื้นบ้านอีกด้วย ในแง่สมุนไพร จาก ยังถูกนำมาส่วนยอดมาใช้เคี้ยวสดๆ แก้อาการเมาเรือ เมารถ ส่วนรากนำมาต้มขับปัสสาวะ หรือนำมาต้มกับสารส้มเป็นยาขับนิ่วได้อีกด้วยครับ
