สามารถสืบค้นผลงานวิจัยและองค์ความรู้การเกษตร ได้ที่ https://tarr.arda.or.th/ปี 2565

บัวดิน ปลูกง่ายให้ดอกสวยงาม

บัวดินเป็นไม้หัวขนาดเล็ก นิยมปลูกคลุมดินประดับแปลง ซึ่งบางพันธุ์มีราคาหัวพันธุ์สูง บางพันธุ์ออกดอกยาก แต่เป็นพืชที่สามารถปลูกได้ง่ายและเก็บรักหัวพันธุ์ได้นาน และมีตลาดที่ต้องการอย่างต่อเนื่อง โดยที่ผ่านมาศูนย์พัฒนาโครงการหลวงหนองเขียวได้ส่งเสริมให้เกษตรกรนำไปปลูกเพื่อจำหน่ายหัวพันธุ์ เพื่อเพิ่มศักยภาพในการแข่งขันทางการตลาด บัวดินนั้นมีมากกว่า 70 ชนิดมีชื่อเรียกภาษาไทยว่าบัวสวรรค์ บัวดิน บัวฝรั่ง และบัวจีนโดยมีถิ่นกำเนิดมาจากหลายแหล่งเช่นในประเทศอาร์เจนตินา ประเทศแถบแคริบเบียน ประเทศเม็กซิโกและอเมริกาเหนือ

ดอกชนิดนี้เป็นไม้ดอกประเภทหัว ที่มีความทนทานต่อสภาพแห้งแล้ง ปลูกเลี้ยงง่ายและมีดอกสวยงาม ด้วยคุณสมบัติดังกล่าวจึงมีการนำบัวดินมาใช้ประโยชน์ในการจัดสวนโดยใช้เป็นไม้คลุมดิน และขายเป็นไม้กระถางประดับ ขณะเดียวกันในแง่ของการแพทย์แผนปัจจุบันยังมีการศึกษาทางเภสัชวิทยาพบว่าสามารถยับยั้งเชื้อรา ไวรัสและแบคทีเรียได้ โดยส่วนของใบบัวดินสามารถนำมาต้มเพื่อรักษาโรคเบาหวานได้ด้วย

ลักษณะ ทั่วไปของบัวดินนั้นส่วนหัวจะมีรูปร่างค่อนข้างกลม ประกอบไปด้วยฐานหัวที่มีโคนของก้านใบเปลี่ยนรูปเกาะติดอยู่ โคนก้านใบนี้อยู่ซ้อนกันเป็นชั้นขายกับใบแต่เราเรียกกันว่ากลับหัวซึ่งมีลักษณะอวบน้ำมีลักษณะเป็นแผ่นแห้งสีน้ำตาลหรือดำ ลำต้นเทียมเป็นส่วนเหนือดินประกอบด้วยโคนใบห่อซ้อนกันแน่น มีลักษณะคล้ายลำต้น ส่วนลำต้นจริงเป็นลำต้นที่เปลี่ยนรูปไปเป็นฐานหัว มีปล้องสั้นและถี่ซ้อนกันอยู่เป็นชั้นๆ มีลักษณะแผ่ออกทางด้านข้าง ดอกของบัวดินเป็นดอกช่อแต่สามารถเจริญได้เพียง 1 ดอกในช่อดอก ก้านช่อดอกมีลักษณะเรียวยาว เล็ก กลวง เจริญขึ้นมาจากหัวในดินโดยไม่มีใบติด กาบหุ้มช่อดอกเป็นแผ่นบางโปร่งแสง มีแผ่นเดียวติดอยู่ที่ปลายของก้านดอกย่อย โดยจะออกดอกในฤดูฝนและมีระยะเวลาบานเพียง 1-2 วัน บัวดินเป็นไม้ล้มลุกแต่หัวมีอายุยืนอยู่ได้หลายปี เหมาะแก่การเพาะปลูกเป็นพืชสวยงามเป็นอย่างมากเลยนะครับ นอกจากปลูกประดับแล้วบางพื้นที่จะนำหัวของบัวดินไปแปรรูปเป็นยากำจัดหรือไล่แมลงอีกด้วยครับ

การปลูกบัวดินนั้นสามารถทำได้ 2 วิธี คือ การแบ่งหัวแล้วปลูก หรือการชำที่หัวโดยผ่าหัวบัวดินออกเป็น 4 ซีก โดยให้หัวนั้นติดปุ่มราก และนำไปชำในดินที่เตรียมไว้ การปลูกบัวดินจะปลูกลงในแปลงสวน หรือปลูกลงในภาชนะก็สามารถทำได้ โดยให้เริ่มจากการพรวนดิน เพื่อกำจัดวัชพืชและตากแดดไว้เป็นเวลา 14 วัน จากนั้นให้หว่านปุ๋ยคอกผสมลงไปในดินก่อนที่จะนำหัวบัวดิน ปลูกลงในแปลงสวน หากเป็นการปลูกในกระถางควรใช้หัวตามปริมาณที่เหมาะสมกับกระถาง โดยอาจจะใช้ประมาณ 5 หัวต่อกระถาง นำดินผสมกับปุ๋ยคอก แกลบดำหรือขุยมะพร้าวในอัตราส่วน 1 ต่อ 3 หรือจะมากกว่านั้นก็ได้แล้วแต่ความเหมาะสม

การดูแลบัวดินให้ออกดอกดีนั้น จะต้องหมั่นให้น้ำอย่างต่อเนื่อง อย่างน้อยเลยก็ควรให้วันละ 1 ครั้งหรือ 2 วันครั้ง และใส่ปุ๋ยอย่างสม่ำเสมอ หากจะเร่งให้ออกดอก ให้หมั่นตัดใบออกให้หมด ทั้งนี้วิธีที่ดีที่สุดก็ คือ ควรให้น้ำและปุ๋ยอย่างเพียงพอ เพื่อให้บัวดินได้เจริญเติบโตและออกดอกได้อย่างสวยงามครับ เพียงเท่านี้เราก็จะได้บัวดินที่ให้ดอกสวยงามแล้วล่ะครับ

สามารถสืบค้นผลงานวิจัยและองค์ความรู้การเกษตร ได้ที่  https://tarr.arda.or.th

พันธมิตร

Chulabook