สามารถสืบค้นผลงานวิจัยและองค์ความรู้การเกษตร ได้ที่ https://tarr.arda.or.th/ปี 2565

ปอกระเจา เส้นใยคุณภาพเริ่มจากการปลูกที่เหมาะสม

ปอกระเจา พืชที่ให้ผลผลิตเส้นใยจากเปลือกต้นเพื่อนำไปใช้ในการทอกระสอบที่มีคุณสมบัติเด่นกว่าปอแก้วตรงที่ความเงางาม ความนุ่มเหนียวและสามารถผลิตเป็นด้ายเส้นเล็กและละเอียดได้ทำให้มีมูลค่าการซื้อขายที่สูงกว่าปอแก้ว โดยพืชชนิดนี้มีถิ่นกำเนิดในละแวกเอเชียและอินโดจีน ปลูกมากในแระเทศเอเชียตะวันตกซึ่งเป็นแหล่งผลอตปอกระเจาที่ใหญ่ที่สุดของโลก ในประเทศไทยเรานั้นได้มักปลูกตามราบลุ่มริมน้ำ เช่น สิงห์บุรี อ่างทอง อยุธยา หนองคาย อุดรธานีและนครพนม เป็นต้น

ปอกระเจามีทั้งแบบปอกระเจาฝักกลมและฝักยาว แต่มีลักษณะของพืชไม่แตกต่างกันนัก โดยมีความสูงเฉลี่ยระหว่าง 1.5-4.5 เมตร ลำต้นสีเขียวหรือแดงเป็นทรงกระบอก บ้างก็ไม่มีกิ่งก้าน บ้างก็ไม่มีกิ่งก้าน ระบบรากจะขยายแผ่ได้ดี  ใบเป็นรูปทรงไข่ รี ขอบใบมีหยักคล้ายใบเลื่อย ใบยาวระหว่าง 5-15 เซนติเมตรขึ้นไป ให้ดอกเป็นเดี่ยวและช่อ เมล็ดขนาดเล็กสีเทาเข้ม โดยสีของเมล็ดผอกระเจาฝักกลมจะมีสีเมล็ดที่แก่กว่าปอกระเจาฝักยาว คามแตกต่างของเส้นใยที่ได้จากปอกระเจาทั้ง 2 ชนิด คือ ปอกระเจาฝักยาวส่วนใหญ่จะให้เส้นใยที่เป็นมันวาวและมีความอ่อนนุ่มยืดหยุ่น ใบอ่อนมีรสชาติหวาน ส่วนปอกระเจาฝักกลมเส้นใยจะสากกว่าและเหนียวน้อยกว่าปอชนิดแรก

พื้นที่ในการปลูกปอกระเจาควรมีปริมาณฝนมากกว่า 1,000 มิลลิเมตร/ปี อุณหภูมิเฉลี่ยประมาณ 24-35 องศาเซลเซียส มีสภาพดินที่เป็นดินร่วนปนทรายหรือดินร่วนปนดินเหนียว ไม่มีน้ำท่วมขัง มักปลูกกันในช่วงเร่มเข้าสู่ฤดูฝน หากปลูกช้ากว่านั้นจะทำให้ต้นปอสูงไม่เต็มที่ทำให้ได้เส้นใยสั้นลง การเตรียมดินต้องไถพรวนให้ลงลึกราว 10 เซนติเมตรและพรวนให้ดินแตกให้เกิดความร่วนซุยกว่าการปลูกปอแก้ว เพราะเมล็ดพันธุ์ของปอกระเจานั้นมีขนาดเล็ก

เมื่อเตรียมดินพร้อมแล้วให้ทำการปลูก โดยสามารถปลูกได้ทั้งแบบหว่านเมล็ด หยอดเมล็ด หรือโรยเมล็ดเป็นแถวก็ได้ ซึ่งหากพิจารณาแล้ว แม้ว่าการหว่านเมล็ดจะเป็นวิธีที่ง่ายกว่าวิธีอื่น แต่กลับมีต้นทุนเมล็ดพันธุ์ที่สูงกว่า และการเข้ากำจัดวัชพืชและศัตรูพืชไม่สะดวกเท่ากับการโรยและการหยอดเมล็ด ดังนั้นก่อนจะเลือกวิธีการปลูกควรต้องคำนึงอย่างรอบคอบเสมอ ช่วงเริ่มปลูกเมื่อต้นปอมีอายุ 1-2 เดือนต้องใส่ใจไม่ให้วัชพืชมาแย่งธาตุอาหารและน้ำจากต้นปอ โดยจะต้องหมั่นสำรวจและรีบดายวัชพืชทิ้ง เพื่อให้ต้นปอสามารถเติบโตได้เต็มที่และให้เส้นใยที่มีคุณภาพที่ขายได้ราคาดี

สามารถสืบค้นผลงานวิจัยและองค์ความรู้การเกษตร ได้ที่  https://tarr.arda.or.th

พันธมิตร

Chulabook