สามารถสืบค้นผลงานวิจัยและองค์ความรู้การเกษตร ได้ที่ https://tarr.arda.or.th/ปี 2565

มวนเพชฌฆาต เลี้ยงไว้กำจัดศัตรูพืช

มวนเพชฌฆาต เป็นแมลงที่มีหลายชนิด มักเรียกกันสั้นๆ ว่า “มวน” บางชนิดพบอาศัยอยู่บนบก บางชนิดก็มักจะอาศัยอยู่ในน้ำ มวนเพชฌฆาตมักดูดของเหลวจากสัตว์รวมทั้งแมลงต่างๆ เป็นอาหาร ไม่ว่าจะเป็นหนอนผีเสื้อ หรือ ตั๊กแตนเองก็ตาม แต่ก็มีมวนเพชฌฆาตบางชนิดที่ดูดเลือดสัตว์เลือดอุ่นเป็นอาหารรวมทั้งคนด้วย การเลี้ยงมวนเพชฌฆาตจึงมักจะนำมวนชนิดที่ดูดของเหลวจากสัตว์เป็นอาหารมาเพาะเลี้ยงไว้เพื่อนำไปใช้กำจัดศัตรูพืชแมลง หนอนผีเสื้อ ในสวนผักไร่นา ซึ่งถือเป็นอีกวิธีหนึ่งในการกำจัดศัตรูพืชโดยใช้วิธีธรรมชาติปราศจากการใช้สารเคมี ทั้งยังประหยัดต้นทุนอีกด้วย โดยวิธีนี้เหมาะสำหรับผู้ที่เพาะปลูกผักปลอดสารพิษและผักอินทรีย์เป็นอย่างมากครับ

มวนเพชฌฆาตตัวอ่อนจะมีสีแดงลายดำ เมื่อเข้าสู่ระยะที่ 2-3 หรือ โตเต็มวัยก็จะมีสีเปลี่ยนเป็นสีดำลายจุดน้ำตาลแดงแต่งแต้มบนตัว ลักษณะตัวมวนจะมีปากยาวเอาไว้เจาะดูดของเหลวในแมลงตัวอื่น และยังมีหนวดเป็นเส้นเล็กๆ อีกด้วย เป็นแมลงที่มี 6 ขา โคนขาจะยกสูงก่อนจะโค้งงอตั้งกับพื้นคล้ายแมงมุม มีปีกปกคลุมลำตัวแต่จะปกคลุมไว้ไม่มิดชิด ตัวเมียจะมีขนาดตัวที่กลมและใหญ่กว่าตัวผู้อย่างชัดเจน

การเลี้ยงมวนเพชฌฆาต สามารถทำได้โดยเริ่มจากการเตรียมกล่องพลาสติกใส 2 ขนาด ขนาดแรกประมาณ 12*16 เซนติเมตร ใช้เลี้ยงตัวอ่อน หรือ ตัวมวนเพชฌฆาต ระยะที่ 1 ส่วนกล่องขนาด 13*17 เซนติเมตร ใช้เลี้ยงมวนเพชฌฆาตตัวเต็มวัย หรือ ระยะที่ 2-4 โดยเมื่อได้กล่องมาแล้วให้ทำการผ่าฝากล่องตรงกลางออก โดยเว้นขอบไว้ประมาณ 1-3 เซนติเมตร ก่อนที่จะนำมุ้งลวดตาข่ายขนาดเล็กมาขึงแทนพลาสติกที่ตัดออกไป เพื่อใช้ใส่สำลีชุบน้ำเพื่อลดอุณหภูมิและให้น้ำดื่มแก่ตัวมวนเพชฌฆาต และช่วยถ่ายเทอากาศได้ดีอีกด้วย

จากนั้นก็ทำการคัดแม่พันธุ์พ่อพันธุ์มวลเพชฌฆาตที่เราจะนำมาเลี้ยง โดยเลือกตัวที่โตเต็มวัยและมีสุขภาพแข็งแรง บินได้คล่องแคล่ว จากนั้นก็นำแม่พันธุ์และพ่อพันธุ์มาใส่ไว้ในกล่องที่เตรียมไว้เลี้ยงตัวอ่อน กล่องละ 1 คู่ ใช้เวลา 15-25 วัน ก็จะได้ไข่มวนเพชฌฆาต เมื่อแม่มวนเพชฌฆาตวางไข่แล้ว ให้นำสำลีชุบน้ำมาวางไว้ในลวดตาข่ายบนกล่อง ไข่มวนมวนเพชฌฆาตจะมีสีเหลืองและมีของเหลวเคลือบไข่ไว้ แม่พันธุ์จะสามารถออกไข่ได้ครั้งละ 50-150 ฟอง จากนั้นก็จับแม่พันธุ์และพ่อพันธุ์แยกมาเลี้ยงไว้กล่องอื่น เมื่อตัวอ่อนมวนเพชฌฆาตฟักออกจากไข่ ก็ให้อาหารเป็นหนอนที่ตายแล้ว ประมาณ 10-15 ตัวต่อมวนเพชฌฆาต 40-50 ตัว เมื่อมวนเพชฌฆาตเริ่มเข้าสู่ช่วงระยะที่3-4 ก็สามารถให้อาหารมวนเป็นหนอนที่ยังมีชีวิตอยู่ได้ โดยเพิ่มและลดปริมาณอาหารตามการกินของมวนที่เลี้ยง เมื่อระยะที่ 4 ก็สามารถนำมวนไปปล่อยในฟาร์มและแปลงผักเพื่อกำจัดวัชพืชได้แล้วล่ะครับ

สามารถสืบค้นผลงานวิจัยและองค์ความรู้การเกษตร ได้ที่  https://tarr.arda.or.th

พันธมิตร

Chulabook