สามารถสืบค้นผลงานวิจัยและองค์ความรู้การเกษตร ได้ที่ https://tarr.arda.or.th/ปี 2565

มอดร้ายศัตรูพืช

มอดศัตรูพืชนั้นเป็นสัตว์ตัวเล็กที่พวกเรานั้นคงรู้จักกันดี เพราะเจ้ามอดแต่ล่ะชนิดนั้น มีมาตั้งแต่เวลาช้านานอยู่คู่กับพืชพันธุ์ต่าง ๆ ของเรา โดยคอยเฝ้าทำลายพันธุ์พืชต่าง ๆ ของชาวบ้านไม่ว่าจะเป็นข้าวโพด ข้าวสาร หรือกาแฟ รวมทั้งเผือกและถั่วเป็นต้นครับ

นอกจากจะสร้างความเสียหายให้กับผลผลิตทางการเกษตร โดยวิธีการกัดแทะเล็มเป็นอาหาร ทำให้ภายนอกผลผลิตนั้นเสียหายรวมทั้งยังมีการสร้างใยเกาะติดกับผลผลิตแล้วแถมยังอาจกัดกินเมล็ดภายในเป็นอาหารจนทำให้เมล็ดผลิตผลนั้นต้องหมดคุณค่าทางอาหารลงได้ครับ ไม่เพียงเท่านั้นยังอาจทำให้ผลผลิตที่ได้นั้นมีน้ำหนักน้อยลงทำให้ส่งผลกระทบกับราคาของผลิตผลนั้นได้อย่างโดยตรงแถมยังอาจทำให้เมล็ดพันธุ์นั้นเติบโตไม่เต็มที่ได้เลยทีเดียวครับ

มอดแต่ล่ะชนิดนั้นจะมีลักษณะ ลำตัวเป็นรูปกระบอกมีความยาวประมาณ 2.0-3.0 มิลิเมตรเท่านั้นครับ โดยหากสังเกตจากสายตาแล้วตัวคงเล็กมากทีเดียวครับ ส่วนลำตัวนั้นมีเพียงสีน้ำตาลหรือสีดำเท่านั้นแต่หากเป็นตัวอ่อนแล้วก็จะมีสีขาวตลอดทั้งตัวครับ

มอดนั้นสามารถเข้าไปทำการขยายเผ่าพันธุ์ได้หลายช่วงในการผลิตครับ หากเราไม่ระวังให้ดีก็จะทำให้เกิดความเสียหายกับผลผลิตได้ ไม่ว่าจะเป็นระยะก่อนที่จะเก็บเกี่ยวประมาณหนึ่งถึงสองสัปดาห์ ระยะเก็บเกี่ยวและนำผลผลิตนั้นมาตากแดดเพื่อลดความชื้นก็อาจทำให้มอดแต่ล่ะชนิดมารบกวนและแพร่พันธุ์ได้ครับ ส่วนหลังการเก็บเกี่ยวซึ่งอาจจะต้องนำเอาผลผลิตที่ได้ไปเก็บไว้ในที่ต่างๆหรือทำการขนส่งไปยังอีกที่หนึ่ง หากดูแลเรื่องความชื้นไม่ดีอาจมีเจ้ามอดตัวร้ายเข้ามาสร้างความเสียหายในระยะนี้ได้ด้วยครับ

หากเพื่อนๆ เกษตรกรกำลังมองหาวิธีปราบหรือป้องกันมอดตัวร้ายกันอยู่ ผมขอแนะนำเริ่มจากวิธีการทางธรรมชาติก่อนครับ เพื่อที่จะไม่ให้มีผลกระทบต่อผู้บริโภค โดยเริ่มจากการทำความสะอาดโรงเก็บผลผลิตอยู่เสมอและพยายามไม่ให้มีความชื้นอยู่ในโรงเก็บผลผลิต หากรักษาความสะอาดแล้วนอกจากจะช่วยป้องกันมอดแมลงสัตว์ชนิดอื่นได้แล้ว ยังทำให้จำนวนมอดที่มีอยู่นั้นลดลงได้อีกด้วย หรืออาจใช้วิธีร่อนแยกแมลงออกจากผลผลิตที่เก็บได้แต่วิธีนี้นั้นอาจจะต้องใช้เวลานานได้

เกษตร4.0 นิยมใช้สารที่มีอยู่โดยทั่วไปในชีวิตประจำวันมากกว่าครับ เช่น น้ำมันพืช น้ำขมิ้นหรือน้ำสะเดา ซึ่งเป็นตัวช่วยในการไล่มอดชนิดต่างๆได้ หรือ การใช้ว่านน้ำใส่และคลุกเคลาลงไปในเมล็ดพันธุ์ผลผลิตเพื่อป้องกันการกัดกินของมอดก็สามารถทำได้เช่นกันครับ และ นอกจากนี้ยังมีวิธีการใช้Inert dustเป็นตัวช่วยอีกด้วยครับ โดยเป็นสารที่ไม่มีอัตรายกับผู้บริโภคครับทำให้สามารถใช้ลดจำนวนของประชากรมอดได้ แถมยังไล่ความชื้นได้อีกด้วยครับ วิธีการง่ายๆเพียงเท่านี้ก็สามารถทำให้เก็บเกี่ยวเมล็กพันธุ์พืชรวมทั้งกักเก็บผลผลิตไว้ได้อย่างสบายใจและไม่ทำให้เกิดความเสียหายขึ้นแล้วล่ะครับ

สามารถสืบค้นผลงานวิจัยและองค์ความรู้การเกษตร ได้ที่  https://tarr.arda.or.th

พันธมิตร

Chulabook