สามารถสืบค้นผลงานวิจัยและองค์ความรู้การเกษตร ได้ที่ https://tarr.arda.or.th/ปี 2565

หญ้าคา แปรรูปสร้างมูลค่าจากหญ้ารกร้าง

เมื่อพูดถึงหญ้าคาแล้วเราก็คงจะนึกถึงหลังคามุงบ้านที่ถูกสานมาจากหญ้าคากันใช่ไหมล่ะครับ แต่ประโยชน์ของหญ้าคาที่ขึ้นตามสวนป่าหรือไร่นาที่หลายๆ คนมักจะมองว่าไม่มีประโยชน์นั้น แท้จริงแล้วมีประโยชน์อย่างมากมายเลยล่ะครับ บางชุมชนแก้ปัญหาจากการที่มีพืชหญ้าคาขึ้นอยู่ในบริเวณที่ดินรกร้างหรือไร่นา ด้วยการนำมาเป็นพืชสร้างรายได้ให้แก่ชุมชนไม่ว่าจะเป็นการนำมาสานเป็นหลังคามุง ซึ่งจะทำให้ที่อยู่นั้นเย็นขึ้นโดยอาศัยอากาศจากธรรมชาติ และยังมีอายุใช้งานสี่ถึงห้าปีเลยทีเดียว ไม่เพียงเท่านั้นชาวบ้านยังนำหญ้าคามาตากแดดและสานเป็นตระกร้า กระเป๋า อุปกรณ์ต่างๆ เพื่อหารายได้เข้าสู่ชุมชนและครัวเรือนอีกด้วย

เหตุผลที่เรานำหญ้าคามาแปรรูปหาประโยชน์นั้น เพราะหากปล่อยหญ้าคาขึ้นตามแปลงเกษตรหรือพื้นที่ต่างๆแล้วก็อาจทำให้เกิดผลเสียกับพืชในแปลงหรือพืชชนิดอื่นได้เพราะหญ้าคาจะมีระบบรากลึกและยาวขยายไปในวงกว้างทำให้แย่งอาหารรวมถึงน้ำของพืชที่อยู่ในบริเวณใกล้เคียงได้ หากขึ้นในแปลงเกษตรก็อาจนำพาความเสียหายให้พืชพันธุ์ของชาวเกษตรได้นั้นเอง และผลเสียของหญ้าคานั้นยังติดไฟได้ง่าย อายุการใช้งานไม่มากหากไม่ผ่านการแปรรูป นอกจากประโยชน์จะนำมาแปรรูปเป็นของใช้แล้วยังมีประโยชน์ในด้านสรรพคุณและยาอีกด้วย ไม่ว่าจะเป็นการนำดอกมาใช้ปรุงเป็นยาแก้ไอ ใช้ลำต้นมาปรุงเป็นยารักษาโรคไต ถ้าพืชหญ้าคาเน่าก็สามารถใช้เป็นปุ๋ยได้เช่นเดียวกับพืชตระกูลถั่วเลยครับ

หญ้าคาเป็นพืชตระกูลหญ้ามีลำต้นสูงประมาณ 50-100 เซนติเมตร ลำต้นมีลักษณะเล็กเรียวยาวใบออกมาจากลำต้นทั้งสองฝังขึ้นในทิศทางเดียวกันใบลักษณะเรียบยาวและคมหากเดินไปโดนโดยไม่ระวังแล้วอาจจะทำให้บาดเท้าได้เลยครับ ภายในดินจะมีรากเป็นจำนวนมากรวมทั้งเหง้าติดอยู่ รากที่คุมดินนั้นอาจทำให้พืชชนิดอื่นไม่สามารถขึ้นมาได้แถมยังขยายพันธุ์ได้อย่างรวดเร็วอีกด้วย

โดยปกติแล้วหญ้าคานั้นสามารถพบเจอได้ในพื้นที่ทั่วไปไม่ว่าจะเป็นพื้นที่สวนหรือพื้นที่แถวริมนา ตามพื้นที่โล่งกว้าง ทำให้พวกเราส่วนใหญ่นิยมที่จะเก็บเกี่ยวหญ้าคาในธรรมชาติมากกว่า เพราะหากปล่อยทิ้งไว้ก็อาจจะเกิดความเสียหายแก่พืชชนิดอื่นได้ แต่ทั้งนี้หญ้าคาก็สามารถปลูกได้ด้วยการใช้เหง้าหรือเพาะเมล็ด โดยสามารถขึ้นได้ดีในดินทุกชนิดแถมยังทนต่อสภาพอากาศร้อนได้อีกด้วยครับ และหากเผาหรือตัดทำลายหญ้าคาแล้วก็ยิ่งเป็นการกระตุ้นให้หญ้าชนิดนี้แตกหน่อได้เยอะยิ่งขึ้น  เรียกได้ว่าเป็นพืชอีกชนิดหนึ่งที่หาง่าย เติบโตไว หากแปรรูปได้ทัน ทำตลาดได้ดี สามารถสร้างรายได้อย่างงามเลยครับ

สามารถสืบค้นผลงานวิจัยและองค์ความรู้การเกษตร ได้ที่  https://tarr.arda.or.th

พันธมิตร

Chulabook