สามารถสืบค้นผลงานวิจัยและองค์ความรู้การเกษตร ได้ที่ https://tarr.arda.or.th/ปี 2565

เพลี้ยกระโดดสีน้ำตาล ศัตรูพืชในนาข้าว

เพลี้ยกระโดดสีน้ำตาลเป็นแมลงศัตรูพืชอีกหนึ่งชนิดที่ชอบอาศัยอยู่ในพื้นที่ที่มีอากาศชื้นและมีอาหารเพียงพอต่อการดำรงชีพ มักจะอาศัยอยู่ในนาข้าวสามารถแพร่พันธุ์กระจายได้อย่างรวดเร็ว สร้างปัญหาให้เกษตรกรที่ปลูกข้าวเป็นอย่างมาก เพราะเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาลดังกล่าวจะอาศัยอยู่บริเวณต้นข้าวแล้วค่อยๆดูดกินน้ำเลี้ยงในลำต้นของต้นข้าวเป็นอาหาร ทำให้ต้นข้าวค่อยๆเหี่ยวเฉามีลำต้นและใบสีน้ำตาลจนทำให้ต้นข้าวไม่สามารถดูดซึมอาหารและน้ำไปเลี้ยงส่วนต่างๆของต้นและเหี่ยวเฉาตายในที่สุด ซึ่งจะเห็นได้ว่าเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาล คือ ศัตรูของพืชในนาข้าวอีกหนึ่งชนิดที่เพื่อนๆ เกษตรกรจะต้องเฝ้าระวังไม่ให้แพร่ระบาดมาดูดกินน้ำเลี้ยงของต้นข้าวได้

เพลี้ยกระโดดสีน้ำตาล มีทั้งหมด 2 แบบ แบบแรก คือ เพลี้ยกระโดดสีน้ำตาลที่มีปีกสั้น อาศัยอยู่ตามลำต้นของต้นข้าวที่อยู่เหนือพื้นน้ำในนาข้าว เพลี้ยชนิดนี้จะเคลื่อนไหวได้แค่ในระยะใกล้ๆ ในขณะที่เพลี้ยอีกแบบหนึ่ง คือ แบบปีกยาวสามารถเคลื่อนไหวได้ทั้งในระยะใกล้และไกล โดยอาศัยลมพัดพาไปในบริเวณต่างๆ เพลี้ยกระโดดสีน้ำตาลมีการเจริญเติบโตถึง 5 ระยะ และสามารถสืบพันธุ์ได้หลายช่วงอายุ ทำให้แพร่พันธุ์ได้เป็นจำนวนมากภายในระยะเวลาไม่นาน ตัวเต็มวัยจะมีสีน้ำตาลปนดำ ตัวเมียจะมีขนาดใหญ่กว่าตัวผู้เล็กน้อย โดยตัวผู้จะมีขนาดอยู่ที่ 3.5-4 มิลลิเมตร ในขณะที่ตัวเมียมีขนาด 4-4.5 มิลิเมตร โดยตัวเมียแบบปีกยาวสามารถวางไข่ได้ประมาณ 100 ฟองต่อครั้ง ในขณะที่ตัวเมียแบบปีกสั้นวางไข่ได้มากกว่าประมาณ 300 ฟองต่อครั้งเลยทีเดียวครับ

การดูแลป้องกันเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาลในนาข้าวสามารถทำได้ไม่ยากครับ โดยเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาลในนาข้าวสามารถระบาดได้ในนาหว่านมากกว่านาดำ เพราะนาดำมีการปลูกโดยเว้นระยะห่างระหว่างต้นข้าวเพื่อสะดวกต่อการดูแลและลดการระบาดของศัตรูพืชอีกด้วย เพราะนาหว่านข้าวจะขึ้นติดกันทำให้มีความชื้นสูงเหมาะกับการแพร่พันธุ์ของเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาลครับ เพราะอย่างนั้นหากเพื่อนๆ เกษตรกรคนใดเพาะปลูกข้าวก็ควรใช้วิธีปลูกแบบนาดำจะช่วยป้องกันแมลงเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาลได้ครับ

อีกวิธีหนึ่ง คือ การนำแมลงตัวห้ำซึ่งเป็นแมลงศัตรูของเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาล โดยจะกินเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาลเป็นอาหาร สามารถนำตัวห้ำมาปล่อยไว้ในแปลงข้าวก็เป็นอีกวิธีหนึ่งที่ช่วยกำจัดวัชพืชเพลี้ยกระโดดได้อย่างธรรมชาติอีกด้วยครับ โดยตัวห้ำที่สามารถกำจัดศัตรูพืชดังกล่าวได้นั้น ได้แก่ มวนเขียวดูดไข่ และ แมงมุมสุนัขบ้าครับ

สามารถสืบค้นผลงานวิจัยและองค์ความรู้การเกษตร ได้ที่  https://tarr.arda.or.th

พันธมิตร

Chulabook