มันแกว เป็นผลไม้พื้นบ้านอีกชนิดหนึ่งที่คนไทยรู้จัก และมีการปลูกกันมานานแล้วไม่น้อยกว่า 60 ปี ส่วนที่เราใช้ทานกันคือส่วนรากใต้ดินที่มีลักษณะเป็นหัว มีความฉ่ำน้ำ รสชาติอมหวานมันกรอบ นำมาล้างปอกเปลือกหั่นชิ้นแล้วแช่เย็นจนได้ที่แล้วนำมาทานสด หรือจิ้มพริกเกลือเพิ่มรส เพียงแค่นี้ก็อร่อยชื่นใจได้ในราคาย่อมเยา เพราะหัวมันแกวมีราคาถูก แต่เกษตรกรผู้ปลูกมันแกวเป็นรายได้หลักหรือรายได้เสริม ก็ยังสามารถอยู่ได้ เพราะขั้นตอนการปลูกก็ไม่ได้ยุ่งยาก หรือมีต้นทุนสูงมากมาย ซึ่ง มันแกว ก็ไม่ได้มีดีอยู่แค่ส่วนหัวแต่เพียงอย่างเดียว เพราะใบและเมล็ดแก่ของมันแกว ก็มีสรรพคุณที่เป็นประโยชน์มากในด้านการเกษตรของเราด้วย เพราะสามารถใช้ทำน้ำหมักชีวภาพทดแทนการใช้สารเคมี เพื่อกำจัดแมลงศัตรูพืชได้หลากหลายชนิด เช่น เพลี้ยอ่อน หนอนกระทู้ หนอนกะหล่ำ หนอนใยผัก มวนเขียว หนอนผีเสื้อ ด้วงหมัดกระโดด และแมลงวัน
โดยสารชีวภาพนี้จะย่อยสลายไปเองตามธรรมชาติ โดยไม่ทิ้งสารพิษตกค้างที่เป็นอันตรายกับใคร สร้างความปลอดภัย และลดต้นทุนได้เป็นอย่างดี ซึ่งเวลานี้การนำเมล็ดแก่ของมันแกว มาใช้กำจัดแมลงศัตรูในพื้นที่การเกษตร ก็ทำได้สะดวก ไม่ยุ่งยาก เพราะมันแกว ไม่ได้จัดเป็นวัตถุอันตรายตามที่กฎหมายกำหนด จึงไม่ต้องแจ้งขออนุญาตใดๆ อีก
มันแกว เป็นพืชตระกูลถั่ว มีลำต้นเป็นไม้เถาเลื้อยมีขน เถาอาจยาวได้ถึง 5 เมตร มีใบประกอบขนนก มีดอกสีม่วงอมเทา ให้ผลเป็นฝักภายในมีเมล็ด 4-9 เมล็ด มีรากเป็นหัวอยู่ใต้ดิน ในหนึ่งต้นจะมีเพียงหัวเดียว มีรูปร่างหรือมีขนาดใหญ่เล็กแตกต่างกันไปตามสายพันธุ์ ส่วนหัวใต้ดินจะมีอายุข้ามปี แต่ส่วนอื่นที่อยู่บนดินจะมีอายุไม่เกิน 1 ปี ขยายพันธุ์โดยใช้เมล็ด เติบโตได้ดีในดินร่วนปนทราย ระบายน้ำดี ทนแล้งและทนร้อนได้ ใช้น้ำน้อย ปลูกได้ทั่วทุกภาคในประเทศ โดยพันธุ์หัวเล็ก(พันธุ์เบา) ใช้เวลาปลูกจนถึงเก็บเกี่ยวเพียง 4 เดือน พันธุ์หัวใหญ่(พันธุ์หนัก)ใช้เวลาปลูกจนถึงเก็บเกี่ยว 8 เดือน และสามารถเลือกปลูกได้ตลอดทั้งปี
มันแกว นับเป็นพืชทางเลือกอีกชนิดหนึ่ง ในบรรดาพืชทางเลือกทั้งหลาย ที่เพาะปลูกง่าย ใช้น้ำน้อยมีอายุการเพาะปลูกสั้น สามารถเป็นรายได้เสริมในช่วงหน้าแล้งได้ดี ซึ่งเพื่อนเกษตรกร สามารถนำมาพิจารณาเลือกเพาะปลูกได้ตามความเหมาะสมกับพื้นที่ของตัวเอง และดังที่กล่าวมาแล้วว่า นอกจากหัวมันแกวจะขายเป็นรายได้แล้ว ใบและเมล็ดแก่จากฝัก ยังใช้ทำสารชีวภาพกำจัดแมลงที่ทำได้ง่าย ตัวอย่างเช่น สูตรกำจัดแมลงวัน โดยนำเมล็ดแก่มันแกว 0.5 กิโลกรัม มาบดละเอียด ละลายในน้ำ 20 ลิตร แช่ทิ้งไว้ 1-2 วัน จากนั้นกรองน้ำนำไปฉีดพ่นในแหล่งที่มีแมลงวันชุม หรือ สูตรกำจัดเพลี้ย หนอน โดยใช้เมล็ดแก่ 2 กิโลกรัม บดละเอียด ละลายกับน้ำ 400 ลิตร แช่ทิ้งไว้ 1 วัน จากนั้นกรองเอาน้ำแล้วนำไปฉีดพ่นในแปลงปลูก เป็นต้น ของดีๆ ใกล้ๆตัว ทั้งปลอดภัยและราคาจับต้องได้ ก็สามารถนำมากำจัดศัตรูพืชได้แล้วครับ
