ดอกบานชื่นเป็นไม้ล้มลุกที่มีดอกสวยงาม มีถิ่นกำเนิดอยู่ในแถบละตินอเมริกา แต่เดิมนั้นดอกบานชื่นจะมีเพียงแต่สีม่วงอ่อน ต่อมาได้มีการพัฒนาสายพันธุ์ของดอกบานชื่น ทำให้มีหลากหลายสีสัน นิยมใช้ปลูกเป็นไม้ประดับ และในบ้านเราก็ยังมีความเชื่อว่าดอกบานชื่นนั้นเป็นไม้มงคลหากบ้านเรือนใดปลูกไว้แล้วจะทำให้สมาชิกในบ้านมีความเป็นสุขและเบิกบาน จึงทำให้หลายบ้านนิยมปลูกดอกบานชื่นเป็นไม้ประดับ
นอกจากใช้เป็นไม้ประดับแล้ว จะปลูกดอกบานชื่นไว้เป็นไม้ประดับและใช้ประโยชน์นำไปแปรรูปในรูปแบบต่างๆ เช่น การนำผลิตเป็นชาสำหรับชงดื่ม หรือนำมาผลิตเป็นสีผสมอาหารและสีระบายน้ำได้ แล้วก็ยังมีการปลูกไว้เพื่อขายเป็นไม้ประดับแบบกระถางกัน โดยพันธุ์ที่มีสีดอกแตกต่างจากสีทั่วไปมักจะขายได้ราคาสูงโดยเฉพาะพันธุ์ยูเครน (Ukraine) ที่มีสีสันงดงาม แปลกตากว่าพันธุ์ทุ่วไป หรือจะขายเป็นไม้ตัดดอกก็ยังได้ครับ
ดอกบานชื่น เป็นพืชล้มลุก มีลำต้นสูงไม่มากนัก ลำต้นบางและมีขนสั้นปกคลุม มีสีเขียวอ่อน ให้ใบเป็นกลุ่มลักษณะใบเรียวปลายใบแหลม เป็นพืชที่มีเส้นใบขนานกัน ดอกบานชื่นจะออกดอกตรงปลายช่อ มีลักษณะออกดอกในแต่ละช่อ ให้ดอกหลากหลายสีสัน ไม่ว่าจะเป็น สีแดง ชมพู เหลือง ส้ม ไปจนถึงสีขาว มีขนาดดอกตั้งแต่ดอกเล็กไปจนถึงขนาดใหญ่ มีทั้งกลีบดอกแบบชั้นเดียวและหลายชั้น ขึ้นอยู่กับสายพันธุ์ของดอกแต่ละสายพันธุ์ด้วยครับ
แต่ก่อนนั้นดอกบานชื่น จะผลิบานเป็นรุ่นๆ คือพอดอกรุ่นแรกเริ่มเหี่ยว ดอกรุ่นสองก็จะเริ่มบาน จนมีชื่อภาษาอังกฤษว่า Youth-and-old age ถ้าแปลเป็นไทยตรงๆ ก็คือ เยาวชนและวัยชรา ซึ่งก็คือการผลิบานและการร่วงโรยที่เกิดขึ้นในต้นเดียวกันนั่นแหละครับ แต่ในปัจจุบันได้รับการปรับปรุงพันธุ์จนบานพร้อมกันแล้ว
วิธีการปลูกดอกบานชื่น จะใช้วิธีการเพาะเมล็ดเท่านั้น และนิยมปลูกเป็นพืชประดับ โดยจะปลูกในกระถาง หรือ ตามเนินสวนต่างๆ โดยเริ่มจากเตรียมดิน ดอกบานชื่นจะชอบดินร่วนผสมดินทราย เป็นดินที่มีความชื้น แต่ไม่ชอบดินที่มีน้ำขัง ให้นำดินร่วนผสมดินทรายผสมเข้ากับ ขี้เถ้า และแกลบ คลุกเคล้าให้เข้ากัน จากนั้นจึงนำไปใส่ในกระถางที่เตรียมไว้ และให้หยอดเมล็ดพันธุ์ดอกบานชื่นลงในกระถางลึกประมาณ 2-3 เซนติเมตร สามารถหยอดเมล็ดได้ถึง 10 เมล็ดต่อกระถาง ทั้งนี้ก็ขึ้นอยู่กับขนาดของกระถางด้วยครับ เพียงเท่านี้ก็ให้ดูแล โดยการรดน้ำทุกวันวันละ 1 ครั้งก็เป็นพอ และรอระยะเวลาให้ดอกบานชื่นนั้นเติบโต หากพบว่ามีดอกที่ไม่สมบูรณ์ เน่าเสียให้รีบตัดออกจาก รอจนได้ดอกบานสะพรั่งเต็มต้น งดงามกันครับ
