อาหารสัตว์ หมายถึง สิ่งที่สัตว์กินเข้าไปแล้วไม่เป็นพิษต่อร่างกาย เมื่อสัตว์ได้รับอาหารอย่างเพียงพอกับความต้องการของร่างกายแล้ว สามารถจะนำไปใช้ประโยชน์ในการเสริมสร้างดารเจริญเติบโตของสัตว์ ทำให้สัตว์สามารถทำกิจกรรมให้เหมาะสมตามระยะของสัตว์ โดยสามารถแบ่งตามลักษณะได้ 3 ประเภท คือ อาหารหยาบ ซึ่งเป็นอาหารสัตว์ที่มีไฟเบอร์สูงกว่าร้อยละ 18 มีลักษณะหยาบฟ่าม มีเนื้ออาหารต่อหน่วยน้ำหนักน้อย อย่างเช่น หญ้าต่างๆ พืชตระกูลถั่ว และเศษวัสดุเหลือทิ้งทางการเกษตร อย่างยอดอ้อย ต้นข้าวโพด เปลือกสับปะรด เป็นต้น โดยส่วนใหญ่อาหารหยาบนั้นจะเป็นอาหารหลักของสัตว์กระเพาะรวม
ส่วนอาหารสัตว์อีกชนิดหนึ่งคืออาหารหยาบแห้ง ที่มีความชื้นต่ำประมาณร้อยละ 10-15 โดยสามารถคงคุณภาพของอาหารได้แม้จะเก็บรักษาไว้ได้นาน ส่วนอาหารหยาบอีกประเภทคืออาหารหยาบหมัก คือการนำพืชอาหารสัตว์สด มาหมักไว้ในสภาพที่ไม่มีออกซิเจน ด้วยจุลินทรีย์ในระยะเวลาหนึ่งก่อนที่จะนำมาเลี้ยงสัตว์ ซึ่งสัตว์จะชอบกินอาหารหยาบหมักเพราะมีกลิ่นหอมชวน สำหรับอาหารสัตว์อีกประเภทเราเรียกว่า อาหารข้นที่มีไฟเบอร์น้อยกว่าร้อยละ 18 มีสารอาหารย่อยได้ทั้งหมดสูง ซึ่งใช้เป็นอาหารหลักของสัตว์กระเพาะเดี่ยว ซึ่งสามารถแบ่งออกเป็นอาหารพื้นฐานที่เป็นอาหารให้พลังงานแก่สัตว์โดยเฉพาะและยังมีอาหารข้นที่ใช้เป็นโปรตีนเสริมให้แก่สัตว์ได้ด้วย
วัตถุดิบในการนำมาผลิตเป็นอาหารสัตว์นั้นเรานิยมนำผลพลอยได้จากการสีข้าว ทั้ง ปลายข้าว รำละเอียด ข้าวเปลือก รวมไปถึงข้าวกล้อง ข้าวโพด ข้าวฟ่าง มันสำปะหลัง เพื่อนำมาใช้เป็นวัตถุดิบประเภทคาร์โบไฮเดรต ขณะเดียวกันวัตถุดิบประเภทโปรตีนสามารถได้มาจากแหล่งโปรตีนจากพืชและแหล่งโปรตีนจากสัตว์ ซึ่งวัตถุดิบของอาหารสัตว์ประเภทโปรตีนจากพืช ได้แก่ ถั่วเหลืองเมล็ดและกากถั่วเหลือง กากถั่วลิสง กากมะพร้าว กากมะพร้าวคั้น กากปาล์ม กากเมล็ดยางพารา กากเมล็ดฝ้าย กากเมล็ดนุ่น ส่าเหล้า ใบกระถินป่น กากละหุ่ง ขณะที่วัตถุดิบอาหารสัตว์ประเภทที่โปรตีนสูงจากสัตว์ ได้แก่ ปลาป่น กากกุ้งป่น เนื้อกระดูกป่น เลือดป่น และ หางนม และกลุ่มวัตถุดิบอาหารสัตว์ประเภทให้พลังงานสูง ได้แก่ ไขมันชนิดต่างๆ น้ำตาลทราย กากน้ำตาล ส่วนวัตถุดิบอาหารสัตว์ประเภทที่ให้วิตามินและแร่ธาตุ ได้แก่ กลุ่มกระดูกป่นหรือเปลือกหอยเป็นต้น
วัตถุดิบอาหารหยาบที่เพื่อนๆเกษตรกร สามารถผลิตได้เองและลดต้นทุนได้อย่างดีคือ พืชอาหารสัตว์ ซึ่งเรานิยมปลูก 2 ชนิดคือ พืชตระกูลหญ้า และตระกูลถั่ว ซึ่งพืชเหล่านี้สามารถขึ้นเองตามธรรมชาติแต่อาจจะมีปริมาณไม่เพียงพอต่อการนำมาเลี้ยงฝูงสัตว์จำนวนมาก เราจึงต้องมีการปลูกเพิ่มทั้งปลูกแบบพืชชนิดเดียวและแบบแปลงหญ้าผสมถั่ว โดยอาจจะปล่อยให้สัตว์เข้ามาแทะเล็มเอง หรือเราเข้าไปตัดมาเพื่อเลี้ยงสัตว์ก็ได้ และยังสามารถแปรรูปเป็นอาหารหยาบแห้งและอาหารหยาบหมักได้อีกด้วย ซึ่งการปลูกพืชอาหารสัตว์เพื่อใช้ประโยชน์นั้น ช่วยลดค่าใช้จ่ายในการเลี้ยงสัตว์ได้เป็นอย่างมากครับ
