สามารถสืบค้นผลงานวิจัยและองค์ความรู้การเกษตร ได้ที่ https://tarr.arda.or.th/ปี 2565

ดอกอัญชัน เพชรสีน้ำเงินแห่งสมุนไพรไทย

ดอกอัญชันนอกจากบำรุงสายตาและบำรุงเส้นผมอย่างที่เรารู้ๆ กันดีอยู่แล้ว ยังมีสรรพคุณหลากหลายที่เป็นผลมาจากแอนโทไซยานินที่เป็นสารในดอกที่ช่วยต้านอนุมูลอิสระ ลดรอยตีนกา สลายลิ่มเลือด เพิ่มการหมุนเวียนในกระแสโลหิต ไปจนถึงลดไข้ แก้หอบหืด และถ้ายุคโบราณในบางบ้านเขาจะใช้ดอกอัญชันวาดคิ้วให้เด็กให้คิ้วเข้มคม

ที่สำคัญในต่างประเทศมีความต้องการดอกอัญชันแห้งที่มีคุณภาพมากเลยครับ ดังนั้นเราควรให้ความสนใจกันหน่อยดีไหมครับ เผื่อเพื่อนๆ เกษตรกรคนไหนมีแนวทางไปต่อยอดได้ผมจะรู้สึกดีใจอย่างมากครับ

เริ่มจากการปลูกต้นอัญชันกันครับ ทำเหมือนตอนเราปลูกมะเขือเทศได้เลยครับ เอาเมล็ดแช่น้ำอุ่นไว้ตอนกลางคืนก่อนนอน พอตื่นนอนมาสายๆ ก็นำมาห่อผ้าทิ้งไว้ให้แตกรากออกมา ใช้เวลาราวๆ 2 วันก็ได้เมล็ดพันธุ์เพื่อนำไปลงกระถางโดยใส่ไปกระถางละ 2-3 เมล็ด ให้กระถางรับแดดอ่อนเสมอ พองอกเป็นต้นกล้าก็ย้ายลงแปลงดินร่วนปนทราย เน้นระบายดีๆ และมีแสงพอประมาณ และต้องมีเสาไม้ให้ต้นดอกอัญชันเลื้อยด้วย ใช้เวลาราวๆ 60 วันก็ได้ผลผลิตกันแล้วครับ หมั่นให้ปุ๋ยคอดและน้ำสม่ำเสมอทุกเช้าเย็น ช่วงฤดูแล้งต้องดูแลเรื่องความชุ่มชื้นเป็นพิเศษด้วยนะครับ

ถ้าเราจะทำดอกอัญชันอบแห้งเพื่อการส่งออก ต้องเน้นดอกที่บานสมบูรณ์ มีกลีบดอกที่ซ้อนกัน 5 ชั้นขึ้นไปครับ กลีบดอกเต็ม เพื่อนำไปผลิตภัณฑ์เป็นชาอัญชันเกรดพรีเมี่ยมได้ ขั้วดอกต้องมีสีเขียวสด ตัดก้านออกและแยกเกสรออกให้หมดจด และที่สำคัญที่สุดคือต้องไม่มีการปนเปื้อนของเชื้อราโดยเด็ดขาด

เมื่อเก็บเกี่ยวเสร็จ ก็ต้องนำดอกไปตากแห้งบนตะแกรงมุ้งลวด ช่วงที่ตากนั้นต้องทะนุถนอมดอก ค่อยๆ เรียง ค่อยๆ วางแยกดอกออกจากกัน กระจายตัวออกไป ควรตากบนตะแกรงเพื่อให้แห้งสนิททั่วถึง โดยการตากต้องตากแดดที่แรงจัด ในช่วงเวลาที่แสงเต็มที่เท่านั้น หากแสงเริ่มอ่อน ให้รีบเก็บตะแกรงเข้าที่ร่ม แล้วนำมาตากซ้ำในวันถัดไป ห้ามตากลมทิ้งไว้ เพราะจะทำให้ขั้วแห้ง ราคาไม่ดีครับ และต้องตากจนกว่าดอกจะแห้งกรอบเต็มที่ เพื่อกำจัดความชื้นออกให้หมด เพราะยิ่งแห้งเท่าไร ยิ่งได้ราคาดีเท่านั้นครับ โดยทั่วไปควรเหลือความชื้นไม่เกิน 3%

ถ้าเพื่อนๆ ท่านใดมีกำลังก็น่าจะทำตู้อบพลังงานแสงอาทิตย์ง่าย ๆ ขึ้นมาเองครับ เพราะจะทำให้เราควบคุมคุณภาพการอบได้ดีขึ้น เพราะความร้อนที่สม่ำเสมอและความสะอาดภายในตู้ด้วยครับ และยิ่งใช้เป็นพลังงานทดแทนจากแสงอาทิตย์ซึ่งเป็นพลังงานฟรี เราก็จะได้ดอกอัญชันอบแห้งคุณภาพสูง ที่ส่งออกขายยังประเทศจีน ญี่ปุ่น เกาหลีและออสเตรเลียได้สบายๆ ในราคาหลักพันบาทต่อกิโลกรัมกันเลยครับ

แปรรูปกันหน่อย เราก็จะได้ราคาเพิ่มขึ้นอีกมากครับ

สามารถสืบค้นผลงานวิจัยและองค์ความรู้การเกษตร ได้ที่  https://tarr.arda.or.th

พันธมิตร

Chulabook