หญ้าแห้วหมู เป็นหญ้าที่เราพบเห็นได้โดยทั่วไป แต่คนส่วนใหญ่อาจไม่รู้จักชื่อมาก่อนเลย เพราะอาจจะคิดว่าหญ้าก็คือหญ้า หญ้าแห้วหมูนั้นเป็นไม้ล้มลุกจำพวกหญ้า มีลำต้นอยู่ใต้ดินที่เราเรียกกันว่าเหง้า มีรูปทรงกลมลักษณะเป็นหัว มีตาเกิดขึ้นเยอะ ไหลของหญ้าแห้วหมูสามารถแตกออกได้กว้าง เมื่อแตกหัวใหม่จะเติบโตขึ้นเป็นลำต้นบนดิน ใบจะผลิเป็นกาบใบบริเวณลำต้น หุ้มทับซ้อนกันตั้งตรงคล้ายลำต้น ลักษณะของใบจะยาว เรียว ปลายแหลม แตกดอกที่ยอดหญ้าสีเขียวแล้วแตกเป็นช่อย่อยสีน้ำตาลอีกจำนวนหนึ่ง ให้ผลเล็กสีน้ำตาลแก่
เพื่อนๆ เกษตรกรเห็นหญ้าแห้วหมูทีไร ก็คงรู้สึกอยากกำจัดในทันที เพราะหญ้าชนิดนี้นับว่าเป็นวัชพืชตัวร้าย ที่เจริญได้ในทุกสภาพ และคอยแย่งธาตุอาหารพืชผลของเรามาตลอด เจอเมื่อไรเป็นต้องขุดทิ้งทันที เพราะหญ้าชนิดนี้เติบโตและขยายพันธุ์รวดเร็วเหลือเกิน หากไม่ขุดแบบถอนรากถอนโคน ต้นหญ้าแห้วหมูจะยังสามารถแทงยอดได้ เรียกว่าเป็นวัชพืชที่ทนทานเหลือเกิน เหตุผลที่แม้ว่าเราตัดแล้ว ถอนแล้ว แต่ยังแตกยอดได้ เป็นเพราะยังมีลำต้นใต้ดินที่เรามองไม่เห็นนั่นเองครับ ดังนั้นถ้าพบปุ๊บต้องรีบขุดกันให้ถึงรากถึงโคนกัน อย่าปล่อยให้ต้นไม้นี้ออกดอก เพราะอาจทำให้เกิดการแพร่พันธุ์จากเมล็ดที่อยู่ในดอกหญ้าลงสู่ดินรอบข้างได้ ซึ่งจะทำให้เรากำจัดได้ยากยิ่งขึ้นครับ
แม้ว่าหญ้าแห้วหมูจะเป็นวัชพืชตัวร้าย แต่ก็ยังมีคุณประโยชน์หลายอย่าง จนถือได้ว่าเป็นสมุนไพรนานาชาติตัวจริงชนิดหนึ่ง เนื่องจากว่ามีหลายประเทศใช้เป็นยาสมุนไพร ไม่ว่าจะมีหญ้าชนิดนี้ไปขึ้นอยู่ประเทศไหน ประชาชนรู้จักนำไปใช้ประโยชน์ ตัวอย่างของประเทศในกลุ่มอาเซียนต่างๆ ที่มีการนำหัวแห้วหมูมาใช้เป็นยา เช่นประเทศพม่า ใช้รักษาแผลในกระเพาะอาหาร โดยจะใช้ทำเป็นยาผง รับประทานครั้งละประมาณครึ่งช้อนชาวันละครั้ง และยังทำเป็นยาลูกกลอนออกมาด้วยครับ
อย่างคนไทยเราทุกภาคเลยจะเรียกว่าหญ้าแห้วหมูตรงกันหมด ไม่ว่าเป็นภาคไหน เพราะว่าตัวของหญ้าแห้วหมูนั้นหมอยาไทยใหญ่จะเรียกว่าเป็นยาแสนยา ถือเป็นยาอายุวัฒนะที่ดีบำรุงเลือดลมทั้งในผู้หญิงและผู้ชาย กระตุ้นกำหนัด บำรุงกระเพาะอาหาร ขับลม บำรุงเลือด ลดความดัน ลดกรดยูริค ลดไขมันในเลือด ขับปัสสาวะ ช่วยรักษาแผลในกระเพาะอาหาร บรรเทาอาการของโรคหอบหืดและยังนำไปใช้เพื่อแก้โรคผิวหนัง รักษาสิว ฝ้า ได้ด้วย ขณะเดียวกันหัวแห้วหมูยังสามารถนำไปแช่ในน้ำส้มสายชูหมักไว้สัก 1 คืนแล้วนำไปตากแดด ใช้เป็นน้ำยาฆ่าเชื้อได้ด้วยนะครับ
วัชพืชที่ว่าร้าย ธรรมชาติก็ยังสร้างสรรค์ข้อดีมาให้เราได้ใช้ประโยชน์กันครับ
