พืชตระกูลถั่วนั้น ประกอบด้วยถั่วหลากหลายชนิด นอกจากจะสามารถปลูกไว้ขายได้ราคาในท้องตลาดแล้ว ยังสามารถปลูกไว้ในแปลงนาสลับกับการปลูกข้าวหลังจากการเก็บเกี่ยว เพื่อป้องกันวัชพืชในนาข้าว ทั้งยังช่วยเพิ่มธาตุอาหารให้กับดินในการปลูกข้าวครั้งต่อไป โดยการปลูกพืชตระกูลถั่วไว้และไถกลบให้กลายเป็นอาหารแร่ธาตุกับดิน แม้ว่าพืชตระกูลถั่วในบ้านเราจะมีมากมายหลากหลายชนิด แต่พืชตระกูลถั่วที่นิยมปลูกไว้ป้องกันวัชพืชในนาข้าวก็คือ ถั่วเขียว และ ถั่วเหลือง ครับ โดยถั่วเขียวและถั่วเหลืองเป็นพืชล้มลุกอายุสั้น ทนต่อสภาพอากาศแล้งได้ดี สามารถปลูกเพื่อป้องกันวัชพืชในแปลงนา
วิธีการปลูกถั่วเขียว หากปลูกในฤดูหนาวหรือหน้าแล้ง ในช่วงเดือน ธันวาคม-เดือนมกราคม โดยสามารถปลูกในนาข้าวหลังจากการเก็บเกี่ยวได้ทันที โดยที่ไม่ต้องไถพรวนดินและให้น้ำแต่อย่างใด วิธีที่ใช้ในการปลูกถั่วเขียวก็จะเป็นการหว่านเมล็ด หรือ เพาะเมล็ดลงในถุงเพาะชำก่อนที่จะนำกล้าลงปลูกในดิน และยังสามารถหยอดเมล็ดลงดินที่ปลูกได้เลยด้วยครับ โดยถ้าหากในแปลงนามีน้ำขัง หรือ มีความชื้นอยู่แล้วให้ทำการหว่านเมล็ดถั่วเขียว 5-6 กิโลกรัมต่อพื้นที่ 1 ไร่ โดยวิธีนี้ไม่ต้องใช้การพรวนดินตากแดดเพื่อกำจัดวัชพืช แต่ถ้าหากต้องการปลูกในดินปกติ จะต้องไถพรวนดินและขุดร่องน้ำ โดยปลูกเว้นระยะห่างระหว่างต้น 10 เซนติเมตรและเว้นระยะห่างระหว่างแถว 50 เซนติเมตร จากนั้นก็ทำการหยอดเมล็ดพันธุ์ถั่วเขียวหลุมละ 3-4 เมล็ดก็เป็นอันเรียบร้อยแล้วล่ะครับ วิธีดูแลก็เพียงแต่หมั่นรดน้ำเป็นประจำ แต่ถ้าหากปลูกในช่วงฤดูฝน หรือ มีฝนตกก็ไม่ต้องรดน้ำเยอะ สามารถอาศัยน้ำจากธรรมชาติได้เลยครับ
ส่วนวิธีการปลูกถั่วเหลืองก็สามารถทำได้ง่ายๆเช่นเดียวกับการปลูกถั่วเขียว คือ สามารถปลูกหลังจากเก็บเกี่ยวข้าวในนาได้ทันที โดยไม่ต้องไถพรวนดิน ถ้าหากดินในแปลงปลูกยังมีความชื้นอยู่ก็ให้ทำการหว่านเมล็ดถั่วเหลืองลงในแปลงได้เลยครับ โดยใช้เมล็ดประมาณ 12-15 กิโลกรัมต่อพื้นที่ 1 ไร่ในการปลูก แต่ถ้าหากเป็นการปลูกถั่วเหลืองแบบทั่วไป ก็ให้ทำการไถพรวนดินก่อน จากนั้นก็ขุดร่องน้ำเพื่อระบายน้ำออกจากแปลง และปลูกถั่วเหลืองโดยใช้เมล็ดหยอดลงหลุมประมาณ 4-5 เมล็ด โดยเว้นระยะห่างระหว่างต้น 20 เซนติเมตร และเว้นระยะห่างระหว่างแถว 50 เซนติเมตร
การดูแลพืชตระกูลถั่ว อย่างถั่วเขียวและถั่วเหลือง ควรให้น้ำเป็นประจำวัน 1- 2 วันครั้ง แต่ไม่ควรปล่อยถั่วเขียวและถั่วเหลืองให้ขาดน้ำในช่วงที่ออกดอกและติดฝัก เพราะจะทำให้ได้ผลผลิตน้อยลง จึงควรดูแลให้น้ำอย่างสม่ำเสมอ เพื่อให้ได้ผลผลิตไว้เก็บเกี่ยวไปขายสร้างรายได้และเป็นการปรับปรุงคุณภาพดินในแปลงนาของเราได้ด้วยครับ
