การเพาะปลูกข้าวในแต่ละครั้ง นอกจากจะต้องปลูกข้าวให้ตรงกับฤดูกาลเก็บเกี่ยว ดูแลระดับน้ำในนาดำเป็นอย่างดีแล้ว การดูแลนาข้าวที่ปลูกให้ห่างไกลจากวัชพืชเพื่อให้ข้าวได้ผลผลิตที่มีคุณภาพดีตลอดทั้งปีถือเป็นสิ่งจำเป็นในการเพาะปลูกข้าวของเพื่อน ๆ เกษตรกรทีเดียวครับ เพราะโดยทั่วไปแล้วในนาข้าวมักจะพบเจอวัชพืชได้มากมาย โดยเฉพาะพืชตระกูลหญ้าที่สามารถเจริญเติบโตและแพร่กระจายได้อย่างง่ายดาย ทำให้เราต้องกำจัดออกจากแปลงนาก่อนที่จะทำการเพาะปลูกให้ได้มากที่สุด เพื่อไม่ให้วัชพืชเหล่านั้นเติบโตและแย่งอาหารของข้าวที่ปลูกจนทำต้นข้าวได้รับธาตุอาหารน้อยลงและให้ผลผลิตน้อยลงได้
วัชพืชในนาข้าวแต่ละชนิดมักขึ้นในบริเวณที่ปลูกข้าวแต่ละบริเวณแตกต่างกัน หากเป็นการปลูกข้าวในที่ดอน วัชพืชที่ชอบขึ้นก็จะเป็นกลุ่มขอล หญ้าแดง หญ้านกสีชมพู เป็นต้น ส่วนวัชพืชในนาที่เป็นที่ราบลุ่มปานกลางมักจะพบ แห้วทรงกระเทียม หญ้าหนวดปลาดุก กกสามเหลี่ยม และเทียนนา ส่วนวัชพืชที่ขึ้นในแปลงนาที่ราบลุ่มมาก มักจะเป็น สาหร่ายต่างๆ และผักตบชวา โดยวัชพืชกลุ่มนี้จะกำจัดได้ง่ายกว่าวัชพืชชนิดหญ้าครับ
การป้องกันและกำจัดวัชพืชในนาข้าวสามารถทำได้ง่ายๆ โดยเริ่มจากขั้นตอนการเตรียมดินที่จะปลูก ด้วยการไถกลบดินก่อนปลูกเพื่อที่จะกำจัดวัชพืชถึงรากถึงโคนไม่ให้สามารถขยายพันธุ์ได้อีก โดยจะต้องไถตากแดดไว้เป็นเวลาอย่างน้อย 7-14วัน หลังจากนั้นเราต้องทำการคัดเลือกเมล็ดข้าวมาปลูก โดยให้ทำการเลือกเมล็ดพันธุ์ข้าวที่ไม่มีวัชพืช หรือ เมล็ดของวัชพืชปะปนมาด้วย วิธีการแยกเมล็ดสามารถทำได้โดยการนำเมล็ดพันธุ์ข้าวมาแช่ไว้ในน้ำ นำเมล็ดที่มีนำหนักเบาและลอยน้ำได้ออก จากนั้นนำเมล็ดพันธุ์ข้าวที่คัดแล้ว คือ เมล็ดที่จมน้ำมีน้ำหนักดีเหมาะแก่การปลูกมาตากแดดไว้ให้แห้งและทำการเพาะปลูกต่อไป โดยวิธีการปลูกข้าวเพื่อป้องกันการเกิดวัชพืชได้ดีมักจะใช้วิธีการปลูกแบบนาดำ แทนการหว่านเมล็ดซึ่งเป็นวิธีการปลูกที่สามารถกำหนดระยะห่างระหว่างต้นและแถวในการปลูกได้ และมักจะเป็นการนำกล้าที่ได้จากการเพาะเมล็ดมาปลูกลงแปลงนา ทำให้กล้าของข้าวสามารถเจริญเติบโตได้ไวขึ้นอีกด้วยครับ
ส่วนในเรื่องของการถ่ายน้ำเข้านาหากมีการถ่ายน้ำเข้านาอย่างสม่ำเสมอก็จะทำให้สามารถป้องกันไม่ให้วัชพืชประเภทหญ้าสามารถเจริญเติบโตได้ในพื้นที่ที่มีน้ำขัง นอกจากนี้หากมีการเก็บเกี่ยวข้าวแล้ว ภายหลังการเก็บเกี่ยวควรที่จะปลูกพืชหมุนเวียน พวก ถั่วเหลือง ถั่วเขียว อ้อย ข้าวโพด เพื่อเพิ่มสารอาหารให้ดินทั้งยังเป็นวิธีที่สามารถป้องกันแล้วกำจัดวัชพืชได้ดีอีกด้วยครับ เพียงเท่านี้เพื่อนๆเกษตรกรก็สามารถป้องกันและกำจัดวัชพืชในนาข้าวได้แล้วล่ะครับ
