สามารถสืบค้นผลงานวิจัยและองค์ความรู้การเกษตร ได้ที่ https://tarr.arda.or.th/ปี 2565

ต้นประดู่ เติบโตได้รวดเร็ว

ต้นประดู่ เป็นต้นไม้พื้นเมืองในป่าเขตร้อนในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ได้แก่ เมียนมาร์ลาว กัมพูชา เวียดนาม และไทย และแพร่กระจายพันธุ์ไปยังประเทสอินเดียและแถบภูมิภาคแคริบเบียน มักพบได้ในป่าผลัดใบทั้งชื้นและแห้ง ป่าเต็งรัง เติบโตได้ในดินที่ระบายน้ำได้ดี ร่วนซุย จึงสามารถพบเห็นได้ทั่วไปในประเทศไทย โดยในพื้นที่ทางภาคเหนือนั้นได้นำต้นประดู่มาปลูกในพื้นที่ในช่วงเริ่มแรกเพื่อพัฒนาและฟื้นฟูป่าเสื่อมโทรมให้กลับมาหนาแน่นอีกครั้ง เพราะไม้ชนิดนี้เติบโตได้รวดเร็ว และมีร่มเงาเหมาะแก่การอาศัยของนก ทำให้เกิดการแพร่กระจายพันธุ์ตามธรรมชาติได้ง่าย

คำว่า “ต้นประดู่” นั้นจะมีกันใช้กับไม้หลายชนิดทั้งไม้พื้นเมืองของไทยและยังมีไม้ที่มีถิ่นกำเนิดจากต่างประเทศ โดยประดู่ที่มีถิ่นกำเนิดในไทยนั้นเป็นประดู่ป่า พบได้ในป่าโปร่ง ป่าผลัดใบ ทางภาคเหนือและภาคภาคอีสานของประเทศ ชื่อวิทยาศาสตร์ คือ Pterocarpus macrocarpus Kurz. โดยทั่วไปจะสูงได้ถึง 30 เมตร ลำต้นตั้งตรง กิ่งก้านน้อยชี้ขึ้น มีทรงพุ่มแคบ เปลือกผิวไม้ของลำต้นมีสีน้ำตาลแก่ ผิวแตกเป็นร่องขรุขระ ด้านในเปลือกมีน้ำยางเรซินสีแดงเนื้อข้น กิ่งก้านอ่อนจะมีขน แต่เมื่อแก่ผิวจะเกลี้ยง แตกใบประมาณ 7-11 ใบต่อก้าน ใบมีลักษณะรูปกลมรีคล้ายไข่ ขนาดเล็ก ผลิดอกเป็นกระจุกบริเวณซอกใบและปลายกิ่งเป็นช่อใหญ่สีเหลือง แต่ละดอกย่อยมีกลีบดอก 5 กลีบ มีความหอมของดอกขจรขจายไปทั่ว ดอกประดู่จะบานพร้อมกันเป็นสีเหลืองเจิดจ้าตัดกับใบสีเขียวขจีทั้งต้น และดอกจะร่วงพร้อมกันอีกด้วย

ส่วนต้นประดู่ที่นำพันธุ์มาจากอินเดียนั้น ถูกนำเข้ามาในประเทศไทยนานแล้ว ชื่อวิทยาศาสตร์ คือ Pterocarpus indicus Willd. อยู่ในวงศ์ Papilionoideae เหมือนกับ ประดู่ไทย แต่ความสูงของลำต้นนั้นอาจจะเล็กกว่าเล็กน้อย โดยมีความสูงเต็มที่ราว 25 เมตร ทรงพุ่มกว้าง กิ่งก้านนั้นบริเวณปลายจะชี้ลง สีของเปลือกไม้บริเวณลำตันจะเป็นสีเทา ไม่มีน้ำยางเรซิน ใบและดอกมีสีและกลิ่นเหมือนพันธุ์ไทยแท้ แต่มีดอกขนาดเล็กกว่า และให้ดอกดกมากกว่าชนิดแรก เป็นพันธุ์ที่ได้รับความนิยมมากกว่าชนิดแรก มีชื่อเรียกต่างๆ แตกต่างกันไปตามพื้นที่ โดยทั่วไปจะเรียกกันว่า ประดู่บ้าน แต่ในภาคกลางจะเรียกว่าประดู่อ่อน ส่วนในภาคเหนือจะเรียกสั้นๆ ว่า ดู่อ่อน

อย่างไรก็ตาม ไม้ประดู่ทั้ง ประดู่ป่า และ ประดู่บ้าน นั้นเป็นไม้เนื้อแข็ง เนื้อไม้ละเอียดพอประมาณ มีลายไม้ที่โดดเด่น เมื่อชักเงาแล้วจะสวยงาม ทำให้กลายเป็นไม้เศรษฐกิจที่ได้รับความนิยมนำมาผลิตเป็นเฟอร์นิเจอร์ และเครื่องดอนตรีต่าง ๆ

สามารถสืบค้นผลงานวิจัยและองค์ความรู้การเกษตร ได้ที่  https://tarr.arda.or.th

พันธมิตร

Chulabook