การเลี้ยงไก่ไข่แบบไฮเอนด์ คือ การเลี้ยงไก่เพื่อให้ได้ไข่ที่มีคุณภาพสูง บทความนี้จะเป็นบทความที่สรุปข้อมูลจากคู่มือการเลี้ยงไก่ไข่ระบบปล่อยอิสระและอินทรีย์ ที่ทางกรมปศุสัตว์ได้จัดทำไว้เพื่อเผยแพร่ความรู้ให้แก่เกษตรกร ซึ่งปัจจุบันมีเกษตรกรหลายรายหันมาให้ความสนใจในการเลี้ยงไก่แบบปล่อยอิสระ ปล่อยให้ไก่ใช้ชีวิตตามธรรมชาตินอกโรงเรือน เมื่อไก่ไม่เกิดความเครียดผลผลิตที่ได้รับทั้งไข่ไก่และเนื้อไก่จะมีโภชนาการด้านอาหารที่สูงกว่าการเลี้ยงแบบขังในคอกหรือขังในกรง ทำให้เกิดเป็นไข่ไก่พรีเมี่ยม ที่ขายได้ราคาดี โดยสามารถเลือกเลี้ยงโดยอาหารไก่ทั่วไปหรืออาหารไก่แบบอินทรีย์ ขึ้นอยู่กับเป้าหมายทางการตลาดของเกษตรกร
การเลี้ยงไก่ไข่ไฮเอนด์ ควรคัดเลือกพันธุ์ที่หากินได้เองเก่ง เช่นไก่โรดไทย ไก่บาร์ไทย ไก่พลีมัธร็อคไทย และไก่ไข่กรมปศุสัตว์1 โดยพื้นที่การเลี้ยงไก่นั้นควรเป็นที่มีดินดี ปลูกหญ้าเพื่อเป็นอาหารไก่ได้ ไม่มีประวัติการใช้สารเคมีเพื่อป้องกันการปนเปื้อนของสารเคมี อยู่ห่างจากชุมชน ไม่มีน้ำท่วม โรงเรือนที่ปลูกสร้างจะถูกใช้เพื่อการเลี้ยงไก่เท่านั้น ไม่ปะปนกับที่พักอาศัย คำนวณพื้นที่โรงเรือน 2 ตัว ต่อ 1 ตารางเมตรและสนามหญ้าที่ใช้เป็นอาหารชื้นที่ ตัวละ 5 ตารางเมตร พื้นเทคอนกรีต รองพื้นคอกด้วยวัสดุหนาราว 5 นิ้ว มีรังไข่ไว้ให้แม่ไข่ และมีทางเข้าออก 2 ทาง แต่ให้เปิดใช้เพียงฝั่งเดียวสลับกันไปตามรอบ
การเลี้ยงไก่เพื่อให้ได้ไข่ไฮเอนด์นั้นจะต้องควบคุมเรื่องอาหารไก่ให้ปราศจากสารเคมีก่ออันตราย ไม่ใช้ยาปฏิชีวนะ และน้ำที่ไก่กินต้องเป็นน้ำที่สะอาด ส่วนฟาร์มที่เน้นเรื่องไข่ไก่อินทรีย์จะต้องเลี้ยงด้วยอาหารจากธรรมชาติปลอดสารพิษที่ส่วนใหญ่จะเลือกใช้วัสดุเหลือทิ้งทางการเกษตรหรือพืชผักที่หาง่ายในพื้นที่
เมื่อจัดการเรื่องของโรงเรือน อุปกรณ์ อาหาร น้ำ และ ปลูกหญ้าอาหารไก่สำหรับเลี้ยงไก่ไข่ไฮเอนด์แล้วจึงนำไก่เข้ามาเลี้ยงในโรงเรือนราว 5 วัน ก่อนที่จะเปิดประตูปล่อยไก่ให้ออกหากินตามธรรมชาติในช่วงเช้าของแต่ละวัน และกลับมาอาศัยในโรงเรือนในช่วงเย็น สิ่งสำคัญคือเรื่องสุขอนามัยในโรงเรือนที่เกษตรกรต้องหมั่นทำความสะอาดอุปกรณ์ พื้นโรงเรือนอย่างน้อยสัปดาห์ละ 1 ครั้ง และอุปกรณ์ให้น้ำต้องนำมาล้างทำความสะอาดทุกวัน รวมทั้งบันทึกสถิติการให้ไข่อย่างเป็นระบบ และต้องบันทึกการให้อาหารและการกินอาหารของไก่อย่างละเอียด เพื่อจะได้ปรับการให้อาหารอย่างเหมาะสม และต้องมีการจัดการความปลอดภัยทางชีวภาพแก่ไก่ด้วยการฉีดวัคซีนป้องกันโรค
สำหรับเพื่อนๆ เกษตรกรที่สนใจจะเลี้ยงไก่ไข่ไฮเอนด์สามารถติดต่อ ศูนย์วิจัยและบำรุงพันธุ์สัตว์และสถานีวิจัยทดสอบพันธุ์สัตว์ในพื้นที่หรือศึกษาเพิ่มเติมอย่างละเอียดในลิงก์แหล่งที่มาของข้อมูลด้านล่าง
