การปักชำพืชพันธุ์ไม้ต่างๆ คือวิธีการขยายพันธุ์พืชอย่างหนึ่งซึ่งเป็นวิธีที่ไม่อาศัยเพศ โดยใช้ส่วนสำคัญของพืชที่สามารถแตกหน่อใหม่ได้ มาขยายพันธุ์เป็นต้นใหม่ต่อไป ทั้งนี้เพื่อนๆเกษตรกรทุกท่านจะต้องคำนึงว่าพืชชนิดนั้นเหมาะกับการขยายพันธุ์แบบไหนมากกว่ากัน เพราะพืชบางชนิดก็เหมาะกับการเพาะเมล็ดมากกว่า เพราะต้นทุนในการผลิตที่ถูกกว่าและปัจจัยสิ่งแวดล้อมที่อำนวยทำให้พืชพันธุ์เหล่านั้นเจริญเติบโตได้แข็งแรงกว่าการขยายพันธุ์แบบการปักชำครับ พืชที่เหมาะกับการปักชำส่วนใหญ่จะเป็นพืชที่มีใบเลี้ยงคู่แต่ก็มีพืชใบเลี้ยงเดี่ยวอยู่บ้าง เช่น พืชผล จำพวก ฝรั่ง ชมพู่ หรือ พืชดอก จำพวกไม้ประดับต่างๆไม่ว่าจะเป็น เฟื่องฟ้า กุหลาบ มะลิ ดอกพู่ระหงและไม้ดอกชนิดอื่นอีกมากมาย
โดยการปักชำนั้นสามารถทำได้ถึง 3 แบบ ไม่เพียงแต่มีแค่การปักชำกิ่งที่เพื่อนๆเกษตรกรส่วนใหญ่ต่างรู้จักกันเท่านั้น แต่ยังมีการปักชำใบ และการปักชำรากอีกด้วย แต่วิธีที่นิยมกันมากที่สุดในการปักชำนั้นก็คงจะหนีไม่พ้นวิธีการปักชำกิ่ง โดยแบ่งออกเป็นการปักชำกิ่งแก่ เพื่อนๆสามารถปักชำกิ่งแก่ได้โดยการเลือกกิ่งที่แก่ได้ที่และไม่มีตาที่สามารถจะแตกหน่อใหม่ได้ จากนั้นตัดกิ่งเป็นแนวเฉียงประมาณ 45 องศา โดยให้มีความยาว 15-20 เซนติเมตร โดยต้องตัดทั้งด้านบนและล่างกิ่ง และจะต้องเว้นระยะห่างจากตากิ่งประมาณ 1 เซนติเมตรเพื่อให้แน่ใจว่าจะไม่ตัดไปโดนตากิ่งที่ใช้ในการขยายพันธ์ุพืช เพียงเท่านี้ก็เตรียมกิ่งพันธุ์ได้อย่างถูกวิธีแล้วล่ะครับ
ส่วนอีกแบบหนึ่งคือ การปักชำกิ่งปกติที่ไม่อ่อนและแก่จนเกินไป ซึ่งใช้วิธีการตัดแบบเดิมเพียงแต่ต้องหากิ่งที่อยู่ในวัยเหมาะสม โดยสังเกตจากสีและขนาดของกิ่งที่ไม่อ่อนหรือเข้มจนเกินไป โดยวิธีนี้เหมาะสำหรับทั้งไม้ผลัดใบและไม่ผลัดใบทั้งหลาย ส่วนวิธีการปักชำกิ่งอ่อนนั้น สามารถทำได้โดยการตัดกิ่งเลือกเฉพาะส่วนกิ่งที่แข็งแรงสมบูรณ์และไม่เป็นโรค ทำโดยวิธีเดิมเพียงแต่ให้มีความยาวเพียงแค่ 5-10 เซนติเมตรเท่านั้น โดยวิธีปักชำกิ่งอ่อนนี้จะเหมาะสำหรับพืชที่มีดอก หลากหลายชนิดโดยจะไม่ใช้กิ่งแก่เพื่อประสิทธิภาพในการขยายพันธุ์จะได้ออกดอกได้ดีขึ้นครับ
ส่วนวิธีการปักชำพืชโดยใช้รากและใบนั้นจะเป็นวิธีที่ไม่นิยมทำกันมากเท่าไหร่เพราะหมาะสำหรับพืชบางชนิดเท่านั้น หากเป็นการใช้รากในการปักชำแล้วก็จะเหมาะกับพืชที่มีการขยายพันธุ์แตกหน่อขึ้นตามราก หรือการปักชำใบก็ใช้กับพืชที่แตกหน่อขึ้นตามใบเพียงเท่านั้นครับ
