ไผ่เลี้ยง คือไผ่ชนิดหนึ่งในบรรดาต้นไผ่ 22 พันธุ์ ที่มีการบันทึกไว้ว่า มีการนำมาใช้ประโยชน์ในด้านต่างๆ กันอย่างกว้างขวาง ทั้งการนำหน่อไผ่หรือที่นิยมเรียกว่า หน่อไม้ มากินเป็นอาหาร การนำลำต้น หรือ ที่เรียกว่า ไม้ไผ่ ไปใช้แปรรูปเป็น เครื่องมือ เครื่องใช้ ต่างๆ สารพัด เช่น ในงานก่อสร้าง เครื่องเรือน เฟอร์นิเจอร์ งานหัตถกรรม ฯลฯ รวมไปถึงการปลูกต้นไผ่ เพื่อสร้างสภาพแวดล้อม เช่น ปลูกเพื่อตกแต่งบ้านและสวน ปลูกกั้นแนวรั้ว ปลูกยึดตลิ่ง ปลูกเป็นแนวกันลมกันแดดกันพายุ เป็นต้น ซึ่งต้นไผ่ทั้ง 22 พันธุ์ นี้มีลักษณะคุณสมบัติที่แตกต่างกันไป ดังนั้นการใช้ประโยชน์จากต้นไผ่เหล่านี้ จึงต้องคัดเลือกชนิดพันธุ์ที่มีความเหมาะสมกับการใช้งานในแต่ละด้าน ซึ่งไผ่เลี้ยง เป็นไผ่ที่น่าสนใจเพราะให้ประโยชน์ได้ครบทั้ง 3 ด้าน
ไผ่เลี้ยง มีถิ่นกำเนิดในประเทศจีนและญี่ปุ่น เป็นไผ่ที่มีลักษณะพุ่มกอหลวม ลำต้นตั้งตรงสูง 2-5เมตร เส้นผ่านศูนย์กลางลำต้น 3-5 เซนติเมตร ปล้องยาว 20-40 เซนติเมตร ลำต้นมีสีเขียวสดถึงสีเขียวอมเหลือง เนื้อไผ่ค่อนข้างหนา ไม่มีหนาม หรือขนที่ทำให้คันระคายเคือง กิ่งและใบมีขนาดเล็ก ทรงพุ่มแน่นสวยงาม
นิยมขยายพันธุ์ โดยการแยกเหง้า หรือตอนกิ่ง เติบโตได้ดีในทุกสภาพอากาศ และในสภาพดินทั่วๆ ไปที่ชุ่มชื้นไม่มีน้ำท่วมขัง ยกเว้นดินเหนียวลูกรัง เพราะเป็นอุปสรรคต่อการออกหน่อไม้ ให้เก็บเกี่ยวไปขาย แต่ถ้าปลูก
ไผ่เลี้ยง ในดินร่วนปนทราย มีธาตุอาหารอุดมสมบูรณ์ และมีน้ำให้สม่ำเสมอตลอดทั้งปี ไผ่เลี้ยงก็สามารถออกหน่อไม้นอกฤดู ให้เก็บเกี่ยวได้ตลอดทั้งปี โดยไม่ต้องรอให้ถึงหน้าฝน
ไผ่เลี้ยง นิยมปลูกเพื่อสร้างสภาพแวดล้อมมากที่สุด โดยเฉพาะการปลูกเพื่อสร้างแนวรั้ว หรือปลูกเป็นไม้ประดับสวนภายในบ้านให้ความร่มรื่น เพราะไผ่เลี้ยงมีลำต้นตั้งตรงดูเป็นระเบียบ มีพุ่มกอหลวมไม่รกทึบจนเป็นที่อาศัยของงู มีรากตื้นจึงไม่รบกวนตัวบ้าน ทรงพุ่มใบแน่นสวย ถ้ารดน้ำสม่ำเสมอจะไม่มีปัญหาเรื่องใบร่วง หรือจะปลูกเป็นแนวกันแดดกันลมให้กับสวนผักสวนผลไม้ ที่ไม่ชอบแดดจัดก็เหมาะสม
นอกจากนี้ลำต้นไผ่เลี้ยง ยังมีขนาดปานกลางแต่แข็งแรง จึงนำไปแปรรูปใช้งานได้อย่างหลากหลายเช่น เฟอร์นิเจอร์ บันได รั้วบ้าน ราวตากผ้า ฯลฯ ส่วนของหน่อไม้จากไผ่เลี้ยงนั้น ก็นำไปบริโภคสดหรือแปรรูปเป็นหน่อไม้ดองได้เช่นเดียวกับไผ่พันธุ์อื่น แต่รสชาติหน่อไม้สดจากไผ่เลี้ยงอาจจะด้อยกว่า หน่อไม้สดจากไผ่พันธุ์อื่น เช่น ไผ่ตง ไผ่บงหวาน เป็นต้น ซึ่งโด่งดังเรื่องความอร่อยมากกว่า
สำหรับเพื่อนๆ เกษตรกรที่สนใจปลูกต้นไผ่เชิงการค้า ไผ่เลี้ยง ก็ดูน่าสนใจ เพราะนอกจากให้ประโยชน์ได้ครบทุกด้านแล้ว ไผ่เลี้ยง ยังเป็นไผ่ที่เติบโตเร็ว และให้ผลผลิตหน่อไม้ได้รวดเร็ว เพียง 8 เดือนหลังจากเริ่มปลูก ก็สามารถเริ่มเก็บหน่อไม้ออกขายได้ และที่สำคัญหากเราปรับสภาพดิน และ ดูแลเรื่องน้ำได้อย่างสม่ำเสมอ ก็ทำให้ไผ่เลี้ยงมีหน่อไม้ให้เก็บเกี่ยวนอกฤดูได้ตลอดทั้งปี
