งิ้ว เป็นต้นไม้ใหญ่ พบมากในบริเวณภาคเหนือตอนบนของประเทศไทยและป่าเบญจพรรณ เจริญเติบโตเต็มที่จะมีลำต้นสูงถึง 30 เมตร เปลือกลำต้นจะมีสีเทาสว่างเมื่อต้นแก่ แต่ช่วงที่ยังไม่แก่จะเป็นสีเขียว มีหนามแข็งปกคลุมทั่วทั้งกิ่งและลำต้น พุ่มมีขนาดกว้างเกือบ 15 เมตร ทรงรี แตกกิ่งก้านตามเรือนยอด แตกใบแบบใบรวมที่เกิดขึ้นจากใบย่อยที่เรียงกันเป็นรูปมือ มีรูปทรงแหลมยาว 5-7 ใบ เมื่อรวมกันแล้วมีความยาวถึง 30 เซนติเมตร ดอกส่วนใหญ่ที่พบจะเป็นสีแดง แต่ก็มีบางชนิดที่ให้ดอกสีขาวและเหลืองบ้าง มีกลีบดอก 5 กลีบและมีเกสรใหญ่กระจุกตัวกลางดอก กลับดอกปกคลุมด้วยขน ใต้ดอกมีฐานรองดอกสีเขียว เมื่อผลิดอกนั้นต้นงิ้วจะมีการผลัดใบ ผลงิ้ว เมื่ออ่อนจะเป็นสีเขียวแล้วกลายเป็นสีน้ำตาลเข้มเมื่อแก่ เปลือกผลแข็ง ขนาดผลยาว 15-20 เซนติเมตร ด้านในผลมีใยนุ่นสีขาวเป็นปุยและด้านในปุยนุ่นมีเมล็ดอยู่มาก
ประโยชน์ของงิ้วนั้น นอกจากจะนำเกสรดอกตากแห้งมาใช้เพื่อปรุงอาหารเหนือบางชนิด เช่น ขนมจีนน้ำเงี้ยวและแกงแคแล้ว ส่วนของปุยในผลงิ้วสามารถนำมาถักทอเป็นเครื่องนุ่งห่มและสามารถนำมายัดเป็นไส้หมอนหรือฟูก ซึ่งแต่เดิมคนไทยเรานิยมนอนฟูกนุ่นเพราะสามารถระบายความร้อนได้ดีกว่าใยสังเคราะห์มาก หนามแหลมของลำต้นงิ้วสามารถตัดออกมาทำเป็นลูกข่างให้เด็กเล่นได้โดยไม่ต้องเสียเวลาเหลาไม้ให้ยุ่งยาก ด้วยต้อนงิ้วเป็นไม้เนื้ออ่อน เนื้อในของต้นจึงเหมาะสมในการนำไปประกอบเป็นไม้อัด เปลือกไม้นำมาผลิตเป็นเชือกที่เหนียว เพื่อยึดสิ่งของขนาดใหญ่ได้เหนียวแน่น เมล็ดงิ้วสามารถสกัดน้ำมันออกมาเพื่อนำไปผลิตผลิตภัณฑ์ชำระล้างสิ่งสกปรกได้
นอกจากนี้ ส่วนต่างๆ ของพืชชนิดนี้ ยังนำมาใช้ประโยชน์เป็นสมุนไพรไทยตั้งแต่รากถึงใบ ในอินเดียเจ้าแห่งตำราอายุรเวชได้ใช้ดอกงิ้วและผลงิ้วเพื่อแก้พิษงูมาแต่โบราณ ส่วนในไทยเรานั้น นำรากต้นงิ้วมาใช้ขับพิษ ขับของเสียและปัสสาวะ รักษาอาการท้องร่วงและโรคกระเพาะอาหาร ดอกงิ้วและผล ระงับการตกเลือด ใบและยางใช้ประคบภายนอกเพื่อสมานแผล ลดอาการเขียวช้ำห้อเลือด บำรุงเลือด ส่วนของเปลือกลำต้นนำมาใช้เป็นยาบำรุง ลดไข้ แก้อาการร้อนใน รักษาอาการปวดแสบในกระเพาะอาหาร บำรุงไตให้ทำงานได้ดีขึ้น หนามงิ้วใช้รักษาอาการอักเสบในช่องคอ เมล็ดสีดำในผลนำมาเข้าสูตรกับพิมเสนเพื่อรักษาโรคหนองใน ดอกตากแห้งนำมาต้มน้ำ เพื่อดื่มรักษาอาการท้องเสีย เรียกได้ว่าสารพัดประโยชน์กันเลยครับ เพื่อนๆ เกษตรกรที่อยากปลูกไว้ในสวน ในไร่ ทั้งได้ร่มเงาและได้สมุนไพรไว้ใกล้ตัว ก็สามารถเพาะได้ง่ายๆ จากเมล็ด ใช้เวลาไม่นานต้นงิ้วก็จะสูงชะลูดให้ดอกให้ผลไว้ใช้ประโยชน์กันครับ ถือว่าเป้นต้นไม้โตไวประเภทหนึ่งเลยครับ
