สามารถสืบค้นผลงานวิจัยและองค์ความรู้การเกษตร ได้ที่ https://tarr.arda.or.th/ปี 2565

ไขความลับการขยายพันธุ์พืชแบบอาศัยเพศ

สำหรับการทำอาชีพเกษตรกรรม การเพาะพันธุ์พืช หรือ การขยายพันธุ์พืชนับได้ว่าเป็นอีกหนึ่งปัจจัยหลักที่สำคัญของเพื่อน ๆ เกษตรกร เพราะในการสร้างรายได้ หรือ ผลิตผลของพืชรวมทั้งผลผลิตนั้นจะต้องเริ่มจากการเพาะพันธุ์ หรือ ศึกษาวิธีการขยายพันธุ์พืชเพื่อให้ได้พืชพันธุ์รวมทั้งผลผลิตตามที่ต้องการ ซึ่งการเรียนรู้การขยายพันธุ์พืช ยังมีประโยชน์ในการคัดเลือกพันธุ์ที่เหมาะสมสำหรับปลูกในบ้านเราและทำให้ได้พืชพันธุ์ดังกล่าวที่มีผลผลิตถูกอกถูกใจเราด้วย และยังสร้างรายได้ให้เราได้ดีขึ้น

สำหรับการขยายพันธุ์พืชนั้นมีด้วยกันสองแบบ แบบแรก คือ การขยายพันธุ์พืชแบบอาศัยเพศ และ แบบที่สอง คือการขยายพันธุ์พืชแบบไม่อาศัยเพศครับ สำหรับการขยายพันธุ์พืชแบบอาศัยเพศ คือ การที่นำเมล็ดของพืชพันธุ์ที่ต้องการจะปลูกมาปลูกลงในแปลง ซึ่งเมล็ดดังกล่าวจะผ่านการผสมพันธุ์ด้วยเกสรเพศผู้และดอกเพศเมีย จนกลายเป็นเมล็ดพันธุ์และสามารถนำเมล็ดดังกล่าวมาเพาะปลูกต่อเพื่อให้ได้ต้นใหม่ ถือว่าวิธีนี้ คือ การขยายพันธุ์พืชแบบอาศัยเพศครับ ข้อดีของการขยายพันธุ์พืชแบบอาศัยเพศ คือ สามารถเพาะปลูกพืชได้ในปริมาณมาก ลดต้นทุนในการเพาะปลูก และยังสามารถหาซื้อเมล็ดพันธุ์ที่ต้องการจะปลูกได้ง่ายอีกด้วยครับ แต่ข้อเสียของการขยายพันธุ์พืชวิธีนี้ก็คือ อาจจะทำให้พืชที่เราต้องการกลายพันธุ์ได้ ทำให้ได้พืชที่ไม่เหมือนพ่อพันธุ์ หรือแม่พันธุ์ 100% และอาจทำให้เสียเวลาในการคัดเลือกพันธุ์ที่เหมาะสมในการปลูกสำหรับพืชบางชนิด และอาจจะใช้เวลานานกว่าการปลูกพืชแบบอื่น ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับพืชแต่ละชนิดด้วยครับ

ส่วนการขยายพันธุ์พืชแบบไม่อาศัยเพศ ก็คือ การตอนกิ่ง การปักชำกิ่งที่ทำให้สามารถได้พันธุ์พืชแบบเดิมและยังทำให้พืชไม่กลายพันธุ์  สามารถเจริญเติบโตได้อย่างรวดเร็ว และยังคงขึ้นอยู่กับชนิดและพันธุ์ของพืชด้วย โดยวิธีการปักชำหรือการตอนกิ่งพืชนั้น เพื่อนๆเกษตรกรจะต้องเลือกพันธุ์พืชที่ต้องการจะปลูก จากนั้นก็ทำการตัดกิ่งพืช โดยเลือกกิ่งพันธุ์ที่ไม่อ่อน และแก่จนเกินไป นำมาปักชำ หรือ ตอนในกระถางใหม่ จากนั้นก็ทำการดูแลเพื่อให้กิ่งพันธุ์ดังกล่าวแตกรากได้ต้นใหม่ตามที่ต้องการ เป็นวิธีง่ายๆที่พวกเราส่วนใหญ่ใช้เพาะพันธุ์พืชผลไม้ต่าง ๆ เพื่อให้ยังคงพันธุ์พืชผลไว้เหมือนเดิม ลดการกลายพันธุ์ของผลผลิตที่ได้ เพื่อให้สามารถขายผลผลิตดังกล่าวให้ได้ราคาดีอยู่เช่นเดิม แต่ถ้าหากเพื่อน ๆ เกษตรกรคนใดกำลังคิดค้นพันธุ์พืช เพื่อให้ได้พันธุ์ที่แข็งแรงและให้ผลิตดี ก็สามารถใช้วิธีการขยายพันธุ์พืชแบบอาศัยเพศ เพื่อที่จะคัดเลือกพันธุ์พืชที่เหมาะกับดินและสภาพอากาศในพื้นที่ที่ปลูก ให้สามารถได้ผลผลิตที่ตรงกับความต้องการของเราได้ เมื่อได้พันธุ์ที่ต้องการแล้วก็นำมาขยายพันธุ์ต่อโดยวิธีอื่นแทน เพื่อให้ได้พันธุ์ดังกล่าวในจำนวนเพิ่มมากยิ่งขึ้นครับ

สามารถสืบค้นผลงานวิจัยและองค์ความรู้การเกษตร ได้ที่  https://tarr.arda.or.th

พันธมิตร

Chulabook