สามารถสืบค้นผลงานวิจัยและองค์ความรู้การเกษตร ได้ที่ https://tarr.arda.or.th/ปี 2565

การปลูกต้นสาเก

สาเก เป็นพื้นเขตร้อนที่มีถิ่นกำเนิดในแถบทวีปเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โดยสาเกเริ่มปลูกกันในประเทศอินโดนีเซียและประเทศมาเลเซียในช่วงแรกเริ่ม ก่อนที่จะค่อยๆ ปลูกกันอย่างแพร่หลายไปทั่วทวีปเอเชีย นอกจากสาเกจะเป็นพืชที่ปลูกง่าย และเป็นพืชไม้ยืนต้นที่ชื่นชอบอากาศร้อนชื้นแล้ว ต้นสาเกสามารถเติบโตขึ้นได้ดีในดินทุกสภาพ เว้นแต่ดินที่มีน้ำขัง เพราะหากปลูกในบริเวณที่มีน้ำขังแล้วก็อาจจะทำให้ต้นสาเกเจริญเติบโตได้ช้าลงและยังอาจจะทำให้ต้นสาเกผลิดอกออกผลได้ยากอีกด้วย เพื่อนๆ เกษตรกรในบ้านเรามักจะปลูกต้นสาเกเพื่อเก็บผลขายตามท้องตลาด บ้างก็นำมาแปรรูปเป็นขนมหวานต่างๆ เช่น สาเกเชื่อม สาเกแกงบวด หรือ เมนูอื่นๆ ลูกสาเกนั้นเป็นผลผลิตที่มีรสชาติอร่อย และยังมีคุณประโยชน์สารพัดสรรพคุณทางยา นอกจากนี้แล้วยังมีเกษตรกรบางรายนิยมปลูกสาเกขายเป็นไม้ประดับ หรือ ปลูกไว้เป็นไม้ให้ร่มเงา เนื่องจากต้นสาเกเป็นไม้ยืนต้นที่มีใบสีเขียวมันวาวสวยงาม ลักษณะใบสวยเป็นแฉกกระจาย ในต่างประเทศมักจะเรียกต้นสาเกว่า เป็น ผลขนมปัง (Breadfruit) เนื่องจากเมื่อนำผลสาเกมาต้มจนสุกก็จะมีเนื้อคล้ายกับขนมปังนั่นเอง

ในบ้านเรานั้นต้นสาเกสามารถแบ่งออกได้เป็น 2 สายพันธุ์ใหญ่ๆ คือสาเกพันธุ์ข้าวเหนียว และ สาเกพันธุ์ข้าวเจ้า หากเป็นพันธุ์ข้าวเหนียว จะมีลักษณะผลใหญ่ ให้เนื้อแน่นและเหนียวนุ่ม ซึ่งได้รับความนิยมนำมาปลูกกันมากกว่าสาเกพันธุ์ข้าวเจ้า ซางจะมีผลเล็ก ให้เนื้อผลหยาบ ไม่เหมาะสำหรับนำมาทำขนมหวาน แต่อาจจะนำมาปลูกเป็นไม้ประดับแทนมากกว่า

วิธีการปลูกต้นสาเกนั้นสามารถทำได้โดยใช้วิธีการสกัดราก หรือ การตัดรากไปเพาะ เพื่อให้เกิดต้นใหม่ โดยการตัดบริเวณรากของต้นพันธุ์สาเกที่ต้องการจะเพาะประมาณ 1-2 นิ้วและนำไปปักหว่านลงดินเพาะ รอให้แตกดอกออกใบก็สามารถย้ายมาปลูกต่อในถุงเพาะ หรือ ในกระบะเพาะ รอเวลาให้ต้นแข็งแรงจึงจะย้ายปลูกลงแปลงปกติได้

วิธีการปลูกต้นสาเก เริ่มจากการเตรียมดินเป็นอันกับแรก โดยให้ขุดหลุมเตรียมดินที่จะปลูกให้มีความกว้าง ยาว ลึก ประมาณ 50-100 เซนติเมตร และนำดินที่เหลือ ตากแดดไว้เป็นเวลา 7-15 วัน ให้พรวนไถดินไปด้วย เพื่อกำจัดวัชพืชและแมลงต่างๆ ไม่ให้รบกวนพืชที่ปลูก หากดินมีความร่วนซุยอยู่แล้วก็อาจจะขุดหลุมขนาดไม่ใหญ่มาก แต่หากดินที่มีความร่วนซุยน้อย แนะนำให้ขุดหลุมให้ใหญ่กว่าเล็กน้อย เพื่อที่จะนำดินมาบำรุงได้อย่างทั่วถึง จากนั้นนำปุ๋ยคอกผสมกับดินและคลุกเคล้าให้ทั่ว โรยปุ๋ยคอกรองก้นหลุมปลูกและนำกล้าต้นสาเกลงปลูกก่อนที่จะนำดินกลบ หากปลูกหลายต้นให้เว้นระยะห่างระหว่างแถว ประมาณ 8×10 เมตร หรือประมาณ 12×10 เมตรก็ได้ เมื่อต้นสาเกเริ่มเจริญเติบโตให้ใช้ไม้ค้ำยันต้นสาเกไว้เพื่อไม่ให้ลมพัดต้นจนล้ม  ดูแลรดน้ำอย่างสม่ำเสมอ เพียงเท่านี้ก็สามารถปลูกต้นสาเกได้อย่างง่ายดายกันแล้วครับ

สามารถสืบค้นผลงานวิจัยและองค์ความรู้การเกษตร ได้ที่  https://tarr.arda.or.th

พันธมิตร

Chulabook