โรคหลอดเลือดแดงแข็งหรือโรคท่อเลือดแดงและหลอดเลือดแดงแข็ง (atherosclerosis) เป็นกลุ่มอาการที่เกิดกับหลอดเลือดแดง ซึ่งเกิดจากปฏิกิริยาจากการอักเสบเรื้อรังบริเวณผนังหลอดเลือดแดง ส่วนใหญ่เกิดจากการสะสมของเม็ดเลือดขาวแมคโครฟาจที่ถูกกระตุ้นโดยไขมันแอลดีแอลคลอเลสเตอรอลโดยที่ร่างกายไม่สามารถกำจัดไขมันออกจากหลอดเลือดได้ดีพอ โรคหลอดเลือดแข็งเป็นโรคเรื้อรัง การก่อตัวของโรคมีสาเหตุที่เกี่ยวข้องหลายปัจจัย ทั้งพันธุกรรม สิ่งแวดล้อม เมตาบอลิก การอักเสบ การติดเชื้อ และการตอบสนองทางภูมิคุ้มกัน ผลกระทบจากโรคนี้ได้ก่อให้เกิดความผิดปกติอื่นๆ ตามมา ได้แก่ โรคกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด โรคหลอดเลือดสมองตีบ โรคหลอดเลือดแดงอุดตันที่ขา เป็นต้น ซึ่งโรคต่างๆ เหล่านี้อาจก่อปัญหาความพิการหรือการเสียชีวิตแก่ผู้ป่วยได้ ทั้งนี้พบว่าปัจจัยหนึ่งของผู้มีความเสี่ยงนี้คือผู้ที่มีปัญหาไขมันในเลือดสูง
ยารักษาภาวะไขมันในเลือดสูงที่นิยมใช้ในปัจจุบันได้แก่ ยากลุ่ม statin (เช่น simvastatin 10-40 mg) ใช้ลดระดับคลอเรสเตอรอลในเลือดเป็นหลัก และ fibric acids (fibrates) (เช่น gemfibrozil 300-600 mg) ใช้ลดระดับไตรกลีเซอไรด์เป็นหลัก แม้ราคาไม่แพงมากและเป็นยาที่รวมอยู่ในสวัสดิการการรักษาที่ผู้ป่วยได้รับอยู่แล้ว แต่มีผู้ป่วยส่วนหนึ่งที่มีอาการข้างเคียงจากยา เช่น ตับอักเสบ กล้ามเนื้ออักเสบ จึงจำเป็นต้องใช้ยาอื่นที่อยู่นอกบัญชียาหลักแห่งชาติ ซึ่งก่อให้เกิดภาระค่าใช้จ่ายแก่ผู้ป่วย
การใช้สารออกฤทธิ์ทางชีวภาพจากข้าวจึงเป็นอีกทางเลือกหนึ่งสำหรับผู้ป่วย ซึ่งข้าวจัดเป็นแหล่งของสารอาหารที่มีคุณภาพ มีคุณค่าทางโภชนาการ มีประโยชน์ต่อสุขภาพ ประกอบด้วยสารที่มีฤทธิ์ทางชีวภาพหลายชนิด โดยกระจายอยู่ในส่วนของเปลือกหุ้มเมล็ด เยื่อหุ้มเมล็ด รำ และส่วนของเอนโดสเปิร์ม ประกอบด้วยสารสำคัญ เช่น กรดฟีนอลลิก โพลิฟีนอล ฟลาโวนอยด์ วิตามินอี กรดไฟติก และ phytosterols หลายชนิด เป็นต้น โดยสารสำคัญเหล่านี้มีคุณสมบัติช่วยลดปัจจัยเสี่ยงของการเกิดโรคไม่ติดต่อเรื้อรังต่างๆ ช่วยชะลอการถูกทำลายของเซลล์ร่างกายจากปฏิกิริยาออกซิเดชั่น ลดอาการอักเสบ ลดคอเลสเตอรอล ป้องกันการจับตัวเป็นลิ่มของเลือด ป้องกันโรคหัวใจ โรคเบาหวาน ลดไขมันชนิดแอล-ดี-แอล และมะเร็งบางชนิด เป็นต้น
น้ำมันรำจากข้าวกล้องไทยที่อุดมด้วยแกมมาโอรีซานอล เป็นน้ำมันรำข้าวที่ได้จากการใช้กรรมวิธีพิเศษในการเตรียมให้ได้น้ำมันจากรำข้าวไทยที่อุดมด้วยไฟโตสเตอรอล มีคุณสมบัติที่น่าสนใจในการศึกษาถึงประสิทธิผลในการควบคุมไขมันในเลือด ทั้งนี้ จากการศึกษาก่อนหน้านี้ในสัตว์ทดลอง โดย รศ.จินตนา สัตยาศัย และคณะ พบว่าน้ำมันรำจากข้าวกล้องไทยที่อุดมด้วยแกมมาโอรีซานอลและไฟโตสเตอรอลอื่นๆ จัดเป็นน้ำมันรำข้าวที่มีผลลดระดับไขมันในเลือดและเพิ่มความจำ และสามารถลดระดับน้ำตาลได้
สวก.จึงสนับสนุนทุนวิจัยแก่คณะผู้วิจัยจากมหาวิทยาลัยขอนแก่นให้ดำเนินการวิจัยโครงการ “ผลของน้ำมันรำข้าวที่มีระดับแกมมาโอรีซานอลสูงต่อไขมันในเลือดของผู้ป่วยที่มีภาวะไขมันในเลือดผิดปกติ” โดยมี ผศ.ดร.พ.ญ. คัชรินทร์ ภูนิคมเป็นหัวหน้าโครงการวิจัย เพื่อศึกษาประสิทธิผลของน้ำมันรำข้าวที่มีระดับแกมมาโอรีซานอลสูง ในการควบคุมระดับไขมันคลอเลสเตอรอลและไตรกรีเซอไรด์ในเลือดของผู้ป่วยที่มีภาวะไขมันในเลือดผิดปกติ ผลการศึกษาพบว่าน้ำมันรำข้าวที่มีระดับแกมมาโอรีซานอลสูง (gamma-oryzanol-enriched rice bran oil, GRBO) สามารถลดระดับไขมันในเลือด โดยที่ไม่มีอาการข้างเคียงที่รุนแรง เมื่อใช้ในระยะยาวจะทำให้ผู้ป่วยที่มีภาวะไขมันในเลือดสูงได้มีทางเลือกมากขึ้นในการใช้น้ำมันรำข้าวที่มีระดับแกมมาโอรีซานอลสูงซึ่งเป็นผลิตภัณฑ์ที่ผลิตในประเทศไทย ซึ่งเป็นอีกทางเลือกของผู้ป่วยอันจะเป็นการลดค่าใช้จ่ายและลดการนำเข้ายาจากต่างประเทศได้อีกทางหนึ่งด้วย
