ต้นบัวหิมะ ที่เราจะกล่าวถึงในบทความนี้คือบัวหิมะที่เป็นหัว เพราะว่าบัวหิมะที่พวกเราเอ่ยถึงชื่อกันนั้นมีอยู่ด้วยกันถึง 3 ชนิด แม้จะมีชื่อที่พ้องกัน แต่กลับเป็นพืชต่างชนิดกัน คือ บัวหิมะภูเขา พืชสมุนไพรที่นิยมนำดอกมาใช้เป็นยา มีสรรพคุณในการบำรุงร่างกายและปรับสมดุล อีกชนิดคือบัวหิมะธิเบตหรือคีเฟอร์ ที่เรานิยมนำมาใช้สมานแผล ดูแลผิว ซึ่งแตกต่างจากต้นบัวหิมะที่เราจะกล่าวถึงในบทความนี้ ที่เป็นบัวหิมะสำหรับรับประทานเป็นผลไม้ นิยมนำหัวหรือรากที่อยู่ใต้ดินมารับประทาน ทั้งแบบดิบ ต้ม อบแห้ง และในต่างประเทศได้นำไปแปรรูปผลิตเป็นเครื่องดื่มสมุนไพร แยมทาปาด น้ำเชื่อม น้ำส้มสายชู แป้ง เป็นต้น ทั้งนี้หัวบัวหิมะ หากมองผิวเผินจะคล้ายหัวมันฝรั่ง แต่เมื่อนำมาปอกเปลือกบางๆ ออกแล้วรับประทานจะรับรู้ได้ถึงความกรอบ ชุ่มน้ำ และหวานฉ่ำของผลไม้ชนิดนี้ ซึ่งแตกต่างจากมันฝรั่งโดยสิ้นเชิง
ต้นบัวหิมะ เป็นต้นพืชที่มีถิ่นกำเนิดจากเทือกเขาแอนเดสที่ตั้งระหว่างโคลัมเบียและอาร์เจนติน่าในทวีปอเมริกาใต้ มีชื่อเรียกในภาษาอังกฤษว่า Yacon และ Argonne ถูกขนานนามว่าเป็นผลไม้โสมเป็นพืชในวงศ์ทานตะวัน นิยมปลูกในประเทศเนปาล และทางตอนใต้ของออสเตรเลีย รวมทั้งนิวซีแลนด์ซึ่งมีสภาพอากาศไม่รุนแรงและมีฤดูปลูกที่ยาวนาน สำหรับประเทศในเอเชียตะวันออกนั้นประเทศญี่ปุ่นได้เริ่มนำมาปลูกในช่วงทศวรรษ 1980 ก่อนที่จะแพร่กระจายไปยังประเทศอื่นๆ ทั้งเกาหลีใต้ จีน ฟิลิปปินส์และไทยเราจนเป็นที่รู้จักและบริโภคอย่างแพร่หลาย
ต้นบัวหิมะ เป็นสมุนไพรที่เติบโตได้สูงถึง 2.5 เมตร ก้านเป็นทรงกระบอกและส่วนในของก้านกลวง แตกใบแบบตรงข้าม ใบแหลม พื้นผิวด้านบนมีขนปกคลุม หัวใต้ดินประกอบด้วยรากแตกแขนงและรากสะสมอาหาร แต่ละหัวมีขนาดยาวสูงสุด 25 ซม. กว้าง 10 ซม. มีน้ำหนักได้ 0.2 กก. – 2.0 กก. และมีเปลือกสีต่างกันขึ้นอยู่กับสภาพแวดล้อมของการปลูก โดยมีทั้งสีขาว สีชมพู สีน้ำตาล สำหรับดอกของต้นไม้ชนิดนี้จะมีลักษณะคล้ายดอกทานตะวัน โดยจะออกดอกประมาณ 6-7 เดือนหลังการปลูก และมีระยะดอกประมาณ 2 เดือน หลังจากนั้นจึงเริ่มเก็บเมล็ดเพื่อนำมาขยายพันธุ์ต่อได้
การปลูกต้นบัวหิมะนั้นสามารถทำได้โดยการแยกหน่อ จะเพาะลงกระถาง หรือ เพาะลงแปลงปลูกก็ได้ หากปลูกในกระถางเมื่อบัวหิมะแตกหน่อออกกล้าประมาณ 3-4 หน่อก็สามารถย้ายต้นบัวหิมะลงแปลงปลูกได้ เมื่อปลูกเรียบร้อยแล้วให้คลุมด้วยฟางบริเวณหน้าดิน ประมาณ 30-45 วันหลังการปลูกต้นบัวหิมะก็จะผลิดอก จากนั้นรอเวลาประมาณ 7 เดือน เราก็สามารถขุดหัวบัวหิมะนำไปบริโภค หรือ นำไปจำหน่ายได้แล้วครับ
