รถดำนา เครื่องจักรกลการเกษตรที่ได้มีการนำนวัตกรรมใหม่ๆเข้ามาประยุกต์ใช้อย่างต่อเนื่อง โดยเครื่องจักรชนิดนี้ช่วยลดการใช้แรงงานคนในการทำนาได้อย่างดี และเมื่อมีการพัฒนาอย่างไม่หยุดยั้งทำให้รถดำนามีฟังก์ชั่นการใช้งานได้ดีขึ้น ใช้งานง่ายขึ้น รถดำนาที่บ้านเรานิยมใช้กันส่วนใหญ่จะนำเข้ามาจาก 2 ประเทศหลัก ๆ คือ จากประเทศญี่ปุ่นและประเทศจีน รถดำนาของญี่ปุ่นจะเน้นเรื่องความไฮเทค นำเทคโนโลยีใหม่ๆ มาใช้ รูปทรงสวย วัสดุดี ทนทาน ใช้ง่ายสะดวกสบาย แลกมาด้วยราคาตลาดที่ไม่เบา ส่วนของจีนนั้นมีแบบราคาย่อมเยาลงมา แต่ต้องแลกมาด้วยระบบการทำงานที่อาจจะไม่สะดวกสบายเท่าที่ควร น้ำหนักเครื่องจักรหนักและมีขนาดรถที่ใหญ่ ใช้ระบบเฟืองและโซ่เป็นตัวส่งกำลังเป็นส่วนใหญ่ แตกต่างจากของฝั่งญี่ปุ่นที่ในวันนี้พัฒนาเป็นระบบไฮโดรลิกแล้ว นอกจากนี้ยังมีรถดำนาที่เรานำเข้ามาจากไต้หวันและประเทศเกาหลีใต้อีกด้วย
การจะเลือกใช้รถดำนานั้น นอกจากเรื่องของเงินทุนแล้ว เราจะต้องพิจารณาว่าเครื่องจักรนั้นต้องเตรียมต้นกล้าข้าวแบบไหน เช่น แบบเป็นแถว แบบเป็นกอหรือแบบเป็นแผ่นเสื่อ โดยส่วนใหญ่ที่เกษตรกรใช้มักจะเลือกใช้แบบแผ่นเสื่อ คือการเตรียมต้นกล้าในถาดเพาะกล้าทรงสี่เหลี่ยมจัตุรัส ที่ปัจจุบันมีเครื่องเพาะต้นกล้าในถาดไว้อำนวยความสะดวกให้แก่เพื่อนๆ เกษตรกร ทำให้ทำงานได้สะดวกขึ้นด้วย นอกจากนี้ยังต้องพิจารณาถึงชุดส้อมปักดำหรือส้อมจับต้นกล้าเพื่อนำลงไปปักในนา ที่มีทั้งแบบเสียบคอกล้าแล้วดึงขึ้นจากถาดเพาะไปดำลงในนา ส้อมแบบคีบปล่อย ส้อมแบบคีบกระทุ้ง โดยแต่ละแบบก็มีข้อดีข้อด้อยแตกต่างกันไป แต่ว่าปัจจุบันที่นิยมใช้กันมากที่สุดคือแบบคีบกระทุ้ง เพราะมีความแม่นยำและลดความบอบช้ำของต้นกล้าได้
รถดำนาสามารถจัดออกเป็น 3 ประเภทใหญ่ๆ คือ รถดำนาที่ใช้แรงคนในการขับเคลื่อน รถดำนาที่เครื่องยนต์และมีคนเดินตาม และรถดำนาแบบคนนั่งขับ แต่ปัจจุบันในประเทศญี่ปุ่นได้มีรถดำนาแบบไร้คนขับแล้วโดยนำรถแบบคนนั่งขับมาประยุกต์ให้เกิดการควบคุมรถด้วยตัวประมวลผลอัตโนมัติผ่านคอมพิวเตอร์ และ GPS
รถดำนาที่มีอยู่ทั่วไปสามารถปรับระยะการปักดำได้ 10, 12, 14, 16, 18 และ 20 เซนติเมตร ขึ้นกับโรงงานผู้ผลิต และมีระยะห่างระหว่างแถวประมาณ 20-30 เซนติเมตร โดยเราสามารถเลือกให้เหมาะสมกับแปลงนาเราได้ แต่อย่างไรก็ตาม การดำนาที่มีระยะห่างน้อยเกินไปจะทำให้ต้นข้าวขึ้นชิดกันเกินไปอาจทำให้ผลผลิตที่ได้ไม่มีคุณภาพมากนัก ทั้งนี้เพื่อนๆ เกษตรกรที่สนใจนำรถดำนามาใช้จะต้องใส่ใจในกระบวนการทำนาอย่างประณีตทุกขั้นตอน เพื่อให้ได้ผลผลิตสูงและมีคุณภาพตอบโจทย์ตลาด เพื่อจะได้ราคาขายที่สูงขึ้น คุ้มค่าการลงทุน
