เหตุผลที่บอกว่าต้นไข่เน่านั้นชื่อไม่ตรงปก เพราะคำว่าไข่เน่า ทำให้เราคิดถึงกลิ่นอันไม่พึงประสงค์ของไข่สดที่เน่าเหม็นคละคลุ้ง ซึ่งเป็นชื่อของผลไม้ชนิดนี้ แต่ในทางกลับกันตัวผลไม้ที่เรากำลังกล่าวถึงนี้กลับมีสรรพคุณน่าสนใจและมีดอกที่ให้กลิ่นหอม ตรงกันข้ามกับชื่อเสียงเรียงนามที่ได้รับ และด้วยชื่อที่ไม่น่าอภิรมย์นักจึงทำให้ไม่มีคนนำมาปลูกในรอบรั้วอาณาบริเวณบ้าน จนทำให้คนส่วนใหญ่แทบจะไม่รู้จักไม้ผลชนิดนี้กันเท่าใด ทั้งที่ต้นไม้ชื่อไม่งามชนิดนี้ถูกนำไปใช้ประโยชน์กันหลายด้าน ลำต้นที่ให้เนื้อไม้ที่แข็งและทนทานแต่เดิมถูกนำมาผลิตเป็นส่วนประกอบของอุปกรณ์เครื่องใช้ไม้สอยทางการเกษตรและในงานก่อสร้าง นำมาประกอบเป็นโต๊ะ ตู้ ตั่ง ไว้ใช้ในครัวเรือน ส่วนของผลที่รสชาติหวานแกมเปรี้ยวจนอาจจะทำให้รสชาติไม่ถูกปากนัก แต่เมื่อนำเกลือป่นมาโรยจะช่วยชูรสให้อร่อยขึ้น จึงทำให้คนโบราณนำผลไม้มาดองกับเกลือเพื่อเป็นการถนอมอาหารและเพิ่มรสชาติไปในตัว และยังสามารถนำมาใช้เป็นวัตถุดิบสำหรับทำขนมไข่เน่าที่ห่อในใบตองทรงกรวยโรยหน้าขนมด้วยมะพร้าวทึนทึกแล้วนำไปนึ่งคล้ายขนมกล้วยหรือขนมตาล
นอกจากนั้นแล้ว ส่วนต่างๆ ของต้นไข่เน่า ยังมีสรรพคุณหลายประการ เช่น ผลไม้สุก สามารถรับประทานเพื่อบำรุงสมอง ลดน้ำตาลในเลือด บำรุงไต เป็นยาระบายอ่อนๆ ลดอาการท้องผูก และมีแคลเซียมสูงจึงเหมาะสำหรับบำรุงกระดูก ส่วนของเปลือกไม้ที่ได้จากลำต้นและรากนำมาต้มกับน้ำสะอาด ดื่มกินเป็นยากระตุ้นให้รับประทานได้ดี ทำให้ไม่ซูบผอม ใช้ขับพิษไข้ แก้อาการท้องเดินและอาการบิดมวนในช่องท้อง ขับพยาธิ ขับเลือด ส่วนของเปลือกผลนั้นนำมารักษาอาการอักเสบในดวงตาและรักษาอาการอักเสบในช่องท้องได้
ลำต้นของต้นไข่เน่าจะมีความสูงระหว่าง 10-25เมตร จัดเป็นไม้ขนาดกลางถึงใหญ่ เรือนยอดทรงกรวย ผิวเปลือกของลำต้นเป็นสีเทาเงินปนเหลือง มีลายด่างสีขาวเป็นดวงกระจายไปทั่ว พบได้ทั้งผิวแตกและผิวเรียบเนียนขึ้นอยู่กับสภาพแวดล้อม แต่โดยส่วนใหญ่จะพบว่ารอยแตกตามยาวบริเวณลำต้นลึกหรือตื้นแตกต่างกันไป แตกกิ่งก้านต่ำเป็นทรงเหลี่ยม มีขนปกคลุมบริเวณกิ่งอ่อนและยอดอ่อนบางๆ ใบมีสีเขียวแก่ออกสลับแบบตรงข้าม ประกอบด้วยใบย่อย 3-5 ใบรูปทรงไข่กลับมนรี แผ่นใบเรียบ ท้องใบมีขนอ่อนเล็กน้อย แตกดอกบริเวณซอกใบ มีทั้งสีม่วงแกมชมพู สีขาวปนแดง และสีม่วงอ่อนขึ้นอยู่กับพันธุ์ ดอกขนาดเล็กมีกลิ่นหอมมาก ส่วนผลไม้มีลักษณะเป็นทรงไข่กลับขนาดเล็กเพียง 1-2 เซนติเมตร เมื่อผลสุกเต็มที่จะมีสีดำ เนื้อในผลอ่อน มีกลิ่นเหม็น ซึ่งอาจจะเป็นที่มาของชื่อไข่เน่าก็เป็นได้ แต่อย่างไรก็ตามเพื่อไม้ให้ต้นไข่เน่าสูญหายไป เราจึงควรช่วยกันอนุรักษ์กันไว้ และดึงสรรพคุณเด่นมาใช้ให้เป็นประโยชน์มากขึ้น
