สามารถสืบค้นผลงานวิจัยและองค์ความรู้การเกษตร ได้ที่ https://tarr.arda.or.th/ปี 2565

หญ้าเลี้ยงวัว หนึ่งในอาหารสำคัญของวัว

หญ้าจัดว่าเป็นหนึ่งในปัจจัยการผลิตในการเลี้ยงวัว ที่เจ้าของฟาร์มวัวหลายแห่งยังไม่ได้ให้ความใส่ใจเท่าที่ควร ทั้งที่หญ้าเป็นพืชที่ต้องการการบำรุงและดูแลไม่น้อยเช่นกัน เพราะนบวันหญ้าตามธรรมชาติที่โภชนะเหมาะสมแก่การเลี้ยงวัวนั้น จำเป็นที่จะต้องปลูกขึ้นมา ไม่เหมือนในยุคอดีตที่หัวไร่ปลายนามีหญ้าขึ้นตามธรรมชาติมากมาย เพราะนับวันพื้นที่เมืองและชุมชนขยายมากขึ้น และปัจจุบันเป้าหมายการเลี้ยงวัวก็เปลี่ยนจากการเลี้ยงวัวไว้ใช้ทำงานมาเป็นการเลี้ยงเป็นวัวเนื้อวัวนมเพื่อให้ผลผลิตเนื้อและนมคุณภาพกันดีกันมากขึ้น

หญ้าเลี้ยงวัวเป็นอาหารที่มีต้นทุนไม่มากเมื่อเทียบกับอาหารประเภทอื่นๆ หากเรามีการวางแผนเรื่องการปลูกหญ้าได้ดีและมีคุณภาพจะทำให้เราลดความกังวลได้ในระดับหนึ่ง และยังลดค่าใช้จ่ายเรื่องค่าขนส่งหญ้าจากแหล่งอื่นได้มากโข สำหรับเพื่อนๆ เกษตรกรที่อยากจะเริ่มปลูกหญ้าไว้ให้วัวที่เลี้ยงไว้ได้แทะเล็ม จะต้องเน้นพันธุ์หญ้าที่มีลำต้นเตี้ยและทนต่อการย่ำเหยียบได้ดี โดยหญ้าที่นิยมกันมากในบ้านเราคือหญ้ารูซี่ เพราะอัตราการงอกของเมล็ดสูง ทนต่อสภาพภูมิอากาศร้อนและแล้ง สามารถแตกใบอ่อนได้ง่ายเมื่อได้รับน้ำฝนแม้ว่าจะถูกกินจนไม่เหลือใบแล้วก็ตาม แต่หากพื้นที่ที่จะปลูกหญ้าไม่ใช่ที่ดอนและมีน้ำท่วมขังควรเลือกปลูกหญ้าขนที่ทนน้ำขังได้ดีกว่าหญ้ารูซี่มาปลูกแทน แม้ว่าจะต้องขยายพันธุ์โดยใช้ต้นแต่เป็นหญ้าที่ปลูกแล้วเติบโตได้ดี

ชสำหรับหญ้าเลี้ยงวัวแบบตัดใบเพื่อนำไปใช้ให้วัวกินในฟาร์มนั้น ควรเป็นหญ้าที่มีใบดก ยาว และเก็บเกี่ยวได้ง่าย และปลูกครั้งเดียวเก็บเกี่ยวได้ยาวนานหลายปี เช่น หญ้ากินนี ซึ่งเป็นหญ้าที่ใบอ่อนนุ่ม เคี้ยวง่าย โคชอบกิน และสามารถเก็บเกี่ยวหญ้าในแต่ละรอบการปลูกได้นานหลายปี โดยการปลูกหญ้ากินนีแบบปราณีตนั้นนิยมปลูกโดยการใช้ต้นที่แยกกอมาปลูก เพราะการปลูกด้วยเมล็ดมีอัตราการงอกน้อย และการปลูกแบบแยกกอ ยังจะได้แถวแนวการปลูกที่สวยงามมีระเบียบ ทำให้ง่ายต่อการดูแลและเก็บเกี่ยว สำหรับการเตรียมดิน ต้องมีการปรับพื้นที่ปรับหน้าดินให้พร้อมสำหรับการเพาะปลูกเหมือนพืชไร่ทั่วไป มีการไถดะไถแปร ตากดิน ยกร่องเหมือนกันทุกประการ แล้วให้คัดเลือกต้นพันธุ์ที่แข็งแรงมาปักดำและกลบดิน แล้วจึงให้น้ำให้ชุ่มชื้น ระหว่างรอเก็บเกี่ยวหญ้าไปเลี้ยงวัวนั้น หลังปลูก 2-3 สัปดาห์ให้ทำการกำจัดวัชพืชด้วยเพื่อให้หญ้าเลี้ยงสัตว์เติบโตได้เต็มที่ ใช้เวลาประมาณ 45-50 วันให้หญ้ามีความสูงประมาณ 15 เซนติเมตรจึงตัดมาเลี้ยงวัวได้

สามารถสืบค้นผลงานวิจัยและองค์ความรู้การเกษตร ได้ที่  https://tarr.arda.or.th

พันธมิตร

Chulabook