ตุ่น ภาษาอังกฤษ เรียกว่า Eastern mole เป็นสัตว์ที่รูปร่างคล้ายหนูอ้วนๆ เลี้ยงลูกด้วยนม มีขนปุกปุยปกคลุมดวงตาจนเราแทบจะมองไม่เห็นตาของตุ่นกันเลย ลำตัวปกคลุมด้วยขนที่ไม่ยาวนัก สีน้ำตาลเข้มเกือบดำ สัตว์ตระกูลนี้มี 2 ชนิดที่พวกเรามักจำสับวนกัน คือ ตุ่น กับ อ้น ซึ่งจริงๆ เป็นสัตว์ที่ชั้นในการแทะเหมือนกัน แต่มีขนาดลำตัวที่แตกต่างกันไป โดยเมื่อนำมาวางเทียบกันจะเห็นได้ชัดว่าตุ่นมีลำตัวที่เล็กกว่าและมีสีขนที่เข้มกว่าอ้น โดยปัจจุบัน ทั้ง ตุ่น และ อ้น กลายเป็นสัตว์เศรษฐกิจชนิดใหม่ ที่เกษตรกรหลายคนให้ความสนใจในการนำมาเลี้ยง จากที่แต่ก่อนเราจะจับไปเชือดซะหมด เพราะตุ่นเหล่านี้ชอบเข้าไปทำลายพืชพันธุ์ในสวนในไร่ของเรานั่นเอง
หลายคนบอกว่า ตุ่นมีลักษณะคล้ายหนูนา แต่ถ้าสังเกตดีๆ จะเห็นว่า ขาตุ่นจะสั้นกว่า มีความกลมมน ตุ๊ต๊ะ น่ารัก ขนฟูและอ่อนนุ่มละมุนกว่าเยอะ หน้าตาจะไม่แหลมเหมือนหนู ออกแนวมู่ทู่เลยครับ และที่สำคัญคือเลี้ยงง่าย เชื่อง กิจกรรมของตุ่นคือการขุดดิน ตุ่นอยู่ที่ไหน ดินที่นั่นจะได้รับการพรวนอย่างสม่ำเสมอเลยครับ เพราะเล็บเท้าทั้ง 5 เล็บของสัตว์ชนิดนี้แข็งแรงมาก พอขุดได้ที่ก็จะใช้หัวผลักดินไปทำเป็นบังเกอร์พรางโพรงที่ขุด แล้วเอาตัวมุดลงไปอยู่ในดินเพื่ออยู่อาศัยหรือหาอาหาร
การเลี้ยงตุ่นเพื่อขายนั้น ก็เลี้ยงในบ่อซีเมนต์ครับ โดยบ่อซีเมนต์นั้นควรซ้อนกัน 2 ชั้น กันตุ่นตะกายออกครับ ไม่ควรเลี้ยงไว้ในโพรงดิน เพราะอาจจะมีการขุดรูมุดหนีไปได้ อาหารที่เราใช้เลี้ยงตัวตุ่นนั้น เราก็เลี้ยงด้วยไส้เดือน ตัวหนอน หรือพืชหัวที่อยู่ใต้ดิน ที่ตัวตุ่นชอบครับ ต้องให้อาหารปริมาณมากกว่าสัตว์อื่นๆ ในขนาดลำตัวเท่าๆ กัน เพราะตุ่นมีระบบเผาผลาญที่ดีเยี่ยม ต้องเลี้ยงให้อิ่มเพื่อจะได้สมบูรณ์เต็มที่พร้อมเป็นพ่อ-แม่พันธุ์ต่อไป
เมื่ออายุตุ่นได้ 8 เดือน -1 ปี ก็เริ่มขยายพันธุ์ได้ละครับ ส่วนใหญ่ก็ขยายในช่วงฤดูร้อน ใช้เวลาตั้งท้องไม่นานก็ได้ลูกอ่อนไว้ขยายครอกต่อไป ซึ่งการขยายพันธุ์จะได้ตัวอ่อนราว 5-8 ตัวต่อรุ่น เราก็จะสามารถนำตัวอ่อนมาขายเพื่อนำไปเพาะพันธุ์ต่อได้เลยครับ ราคาก็ว่ากันไปตั้งแต่หลักพันไปถึงหลักหมื่นบาทต่อคู่เลยนะครับ ตลาดในต่างประเทศเองก็รับซื้อในราคาสูงนะครับ เฉลี่ยแล้วราคาประมาณ 5,000 ต่อคู่ ยิ่งในประเทศออสเตรเลีย ที่นับวันตัวตุ่นตามธรรมชาติขาดแคลนอย่างหนัก ทำให้ชาวออสเตรเลีย เขากำลังต้องการสัตว์เศรษฐกิจอย่างตุ่นมากมายเลยล่ะครับ แม้กระทั่งในประเทศไทยเราเอง ก็มีคนนิยมนำมาเลี้ยงเป็นสัตว์เลี้ยง เพราะความเชื่องของตุ่นนั่นเองครับ
