ไม้ประดับ คือ ต้นไม้ ทั้งไม้ต้นและไม้ดอกที่นำไปปลูกไว้เพื่อจัดวางตกแต่งในบ้านช่องห้องหอและบริเวณรอบอาคารสถานที่เพื่อเพิ่มความงามและความมีชีวิตชีวาให้แก่สถานที่ หลายคนอาจจะคิดไปถึงไม้ดอกเท่านั้นเพราะโดยส่วนใหญ่เรามักจะเรียกว่า “ไม้ดอกไม้ประดับ”ไปในคราวเดียวกัน แต่ปัจจุบันมีไม้ใบมากมายหลายชนิดที่เป็นที่นิยมในการนำมาจัดวางในร่มและกลางแจ้งเพื่อเป็นไม้ตกแต่ง โดยไม้ดอกนั้นจัดเป็นพืชเศรษฐกิจที่สร้างเม็ดเงินมหาศาลในการส่งออกไปยังต่างประเทศ นำเงินตราเข้ามาในประเทศได้ ซึ่งในตลาดโลกนั้นผู้ผลิตไม้ประดับรายใหญ่ คือ ประเทศเนเธอร์แลนด์และประเทศเดนมาร์ค
ไม้ประดับที่เป็นที่นิยมในตลาดโลกมักจะเป็นไม้กระถางทั้งขนาดเล็กและขนาดใหญ่ รวมไปถึงท่อนพันธุ์และกิ่งพันธุ์ของไม้ประดับต่างๆ โดยเกษตรกรที่สนใจในการผลิตไม้ประดับเพื่อขายนั้น มักจะนิยมปลูกไม้ยอดนิยม อย่างเช่น ต้นเข็มสามสี ต้นวาสนา ต้นไทร รวมทั้งไม้ดัดหลากชนิด เพราะเป็นไม้ที่สามารถขายได้ทั้งภายในประเทศและสามารถส่งออกได้ บ้างก็หันมาเพาะเนื้อเยื่อกลุ่มไม้ประดับประเภทไม้ใบ อย่างบอนสีต่างๆ และตลาดที่น่าสนใจไม่น้อย คือตลาดไม้ใบที่มีคุณสมบัติในการฟอกอากาศและไม้มงคลที่นิยมปลูกเสริมโชคลาภตามความเชื่อที่มีมากันอย่างช้านาน
ไม้ประดับที่ผลิตเพื่อขายภายในประเทศในปัจจุบันนั้นมักผลิตออกมาเป็นไม้กระถางที่สามารถเคลื่อนย้ายจากแหล่งผลิตไปยังปลายทางได้ง่าย สำหรับเพื่อนๆ เกษตรกรที่สนใจจะปลูกไม้ประดับในเชิงพาณิชย์นั้นอาจจะลองศึกษาถึงพันธุ์ไม้ที่เป็นนิยมของแต่ละตลาด ยกตัวอย่างเช่น ต้นวาสนา จะเป็นพืชที่พ่อค้าคนกลางมักจะไปกว้านซื้อต้นพันธุ์มา ก่อนที่จะตัดเป็นท่อนพันธุ์เพื่อปลูกขายให้แก่ลูกค้าต่อไป โดยจะมีวาสนาพันธุ์ Dracaena Fragrans Massangeana และ D. Fragrans ที่เป็นนิยมซื้อหากันในประเทศเพื่อใช้เป็นไม้ตกแต่งในที่ร่ม ส่วนไม้ในกลุ่มเข็มสามสีนิยมนำไปปลูกประดับกลางแจ้ง เกษตรกรสามารถผลิตเป็นไม้กระถาง เลี้ยงและดูแลจนมีความสูงราว 25 เซนติเมตรจนไม้มีความแข็งแรงและสวยงามแล้วขาย เพื่อให้ได้ราคาที่สูงขึ้น
สำหรับตลาดส่งออกไม้ประดับในต่างประเทศนั้น ประเทศญี่ปุ่นและประเทศซาอุดิอารเบีย นิยมนำเข้าท่อนพันธุ์ต้นวาสนา โดยเงื่อนไขของท่อนพันธุ์ที่จะส่งไปจำหน่ายนั้นจะต้องเป็นไปตามความต้องการของคู่ค้า ยกตัวอย่างเช่น หากจะส่งท่อนพันธุ์ไปยังซาอุดิอารเบีย จะต้องมีความยาวมาตรฐาน 3 ขนาด ได้แก่ 30 เซนติเมตร, 60 เซนติเมตร และ 90 เซนติเมตร แต่ละท่อนต้องมีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 1.5-2 นิ้ว และมีราก รวมทั้งแตกหน่อที่ตุ่มตา 2-3 ตา ล้างทำความสะอาดอย่างดีและบรรจุหีบห่อป้องกันความเสียหายและจัดส่งทางอากาศ เป็นต้น ดังนั้น หากจะผลิตไม้ประดับเพื่อส่งออกนั้น จะต้องศึกษาเงื่อนไขและมาตรฐานของคู่ค้าให้แตกฉาน
