ในยุคที่การเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศกลายเป็นปัญหาระดับโลก ประเทศไทยก็ไม่อาจหลีกเลี่ยงผลกระทบที่เกิดขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งในภาคการเกษตร ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญของเศรษฐกิจและวิถีชีวิตของคนไทย การเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศ เช่น ปริมาณฝนที่ไม่แน่นอนและการกระจายของฝนที่ไม่สม่ำเสมอ ส่งผลโดยตรงต่อการเพาะปลูก ทำให้เกษตรกรต้องเผชิญกับความท้าทายใหม่ๆ ในการบริหารจัดการพื้นที่การเกษตร
การวางแผนการเพาะปลูกล่วงหน้าเป็นวิธีหนึ่งที่จะช่วยให้เกษตรกรรับมือต่อการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศได้อย่างมีประสิทธิภาพ นักวิจัยจึงมีแนวคิดในการพัฒนาปฏิทินแนะนำการเพาะปลูก ซึ่งเป็นเครื่องมือที่ช่วยเกษตรกรในการกำหนดช่วงเวลาเพาะปลูกที่เหมาะสมเพื่อเพิ่มผลผลิตและลดความเสี่ยงจากสภาพอากาศที่ไม่คาดคิด โดยได้รับทุนจากสำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน) ในปี 2565
ครดิตภาพ: Blond and green rice fields โดย Basile Morin | Wikimedia Commons | CC BY-SA 4.0
ปฏิทินแนะนำการเพาะปลูกนี้พัฒนาขึ้นเพื่อใช้ในการวางแผนการเพาะปลูกข้าวและข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ในพื้นที่ภาคเหนือตอนบนของประเทศไทย ซึ่งมักเผชิญกับความท้าทายจากการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศ โดยเฉพาะปรากฏการณ์เอลนีโญ (El Niño) ซึ่งเป็นปรากฏการณ์ธรรมชาติที่ส่งผลต่อสภาพอากาศทั่วโลก การใช้ปฏิทินนี้ช่วยให้เกษตรกรสามารถคาดการณ์และปรับตัวกับการเปลี่ยนแปลงสภาพอากาศได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยพัฒนาต่อยอดเป็นต้นแบบที่เชื่อมโยงกับ Agri-Map online ซึ่งเป็นแผนที่เกษตรออนไลน์ที่มีข้อมูลพื้นฐานด้านการเกษตร เพื่อให้เกษตรกรสามารถเข้าถึงข้อมูลที่จำเป็นได้อย่างสะดวกและรวดเร็ว การบูรณาการเทคโนโลยีสมัยใหม่กับข้อมูลเกษตรในท้องถิ่น จะช่วยให้เกษตรกรและผู้วางแผนนโยบายสามารถตัดสินใจอย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้นในการจัดการการเพาะปลูกและการใช้น้ำ
ปฏิทินแนะนำการเพาะปลูกไม่เพียงแต่ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตและลดต้นทุนให้แก่เกษตรกรเท่านั้น แต่ยังเป็นเครื่องมือสำคัญที่สนับสนุนการตัดสินใจทางการเกษตรในระดับนโยบาย ช่วยพัฒนาเศรษฐกิจและการจัดการทรัพยากรธรรมชาติในประเทศไทยได้อย่างยั่งยืน ความสำเร็จของโครงการนี้ไม่เพียงแต่จะส่งผลดีต่อภาคการเกษตร แต่ยังเสริมสร้างความมั่นคงทางอาหาร และเตรียมพร้อมให้ประเทศไทยรับมือกับความท้าทายจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศในอนาคต
