อุตสาหกรรมปาล์มน้ำมันถือเป็นหนึ่งในภาคการผลิตที่มีความสำคัญต่อระบบเศรษฐกิจของประเทศไทยมาอย่างยาวนาน ในฐานะผู้ผลิตรายใหญ่อันดับสามของโลกรองจากอินโดนีเซียและมาเลเซีย ปาล์มน้ำมันเป็นวัตถุดิบหลักในอุตสาหกรรมอาหารและยังมีบทบาทสำคัญในการพัฒนาพลังงานทางเลือกอย่างไบโอดีเซล อย่างไรก็ตาม แม้จะมีประวัติการพัฒนามายาวนานกว่า 50 ปี แต่อุตสาหกรรมปาล์มน้ำมันกลับยังคงเผชิญกับความท้าทายหลายประการ โดยเฉพาะปัญหาผลผลิตล้นตลาดและราคาตกต่ำ สะท้อนให้เห็นจากตัวเลขการเติบโตที่ไม่สมดุล กล่าวคือ ในขณะที่ผลผลิตน้ำมันปาล์มของไทยเพิ่มขึ้นในอัตราเฉลี่ยสูงถึงร้อยละ 8.16 ต่อปี แต่การบริโภคภายในประเทศกลับเพิ่มขึ้นเพียงร้อยละ 6.40 ต่อปีเท่านั้น ส่งผลให้สต็อกน้ำมันปาล์มพุ่งสูงขึ้นการพัฒนาผลิตภัณฑ์มูลค่าเพิ่มจากน้ำมันปาล์มจึงเป็นทางออกที่สำคัญ โดยเฉพาะการผลักดันการผลิตจาระบีชีวภาพ ซึ่งนับเป็นหนึ่งในแปดผลิตภัณฑ์เป้าหมายที่รัฐบาลให้การสนับสนุน และสอดคล้องกับแนวคิดเศรษฐกิจ BCG ที่มุ่งเน้นการสร้างสมดุลระหว่างการเติบโตทางเศรษฐกิจและความยั่งยืนของสิ่งแวดล้อม ผ่านการพัฒนาใน 3 มิติสำคัญ ได้แก่ เศรษฐกิจชีวภาพ เศรษฐกิจหมุนเวียน และเศรษฐกิจสีเขียว จาระบีชีวภาพจากน้ำมันปาล์มมีข้อได้เปรียบที่สำคัญเหนือกว่าจาระบีจากน้ำมันแร่ที่ใช้ในอุตสาหกรรมทั่วไป เพราะสามารถย่อยสลายได้ตามธรรมชาติ ลดการปนเปื้อนในดินและแหล่งน้ำ ซึ่งเป็นปัญหาสิ่งแวดล้อมที่สำคัญในปัจจุบันความต้องการใช้จาระบีในตลาดโลกที่มีสูงถึง 1,296 กิโลตันต่อปี โดยเฉพาะในภาคอุตสาหกรรม เปิดโอกาสให้ประเทศไทยสามารถพัฒนาต่อยอดจากการเป็นผู้ผลิตน้ำมันปาล์มรายใหญ่ ไปสู่การเป็นผู้นำด้านผลิตภัณฑ์ชีวภาพที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมในภูมิภาค การผลักดันการใช้จาระบีชีวภาพจากน้ำมันปาล์มให้แพร่หลายจึงช่วยแก้ปัญหาผลผลิตล้นตลาด รวมทั้งยังเป็นการวางรากฐานสำคัญในการพัฒนาอุตสาหกรรมปาล์มน้ำมันของไทยให้มีความยั่งยืน สอดคล้องกับยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี ที่มุ่งสู่การเติบโตบนพื้นฐานของความสมดุลระหว่างเศรษฐกิจและสิ่งแวดล้อม อันจะนำไปสู่การพัฒนาที่ยั่งยืนในระยะยาว
เครดิตภาพ: Elaeis guineensis oil palm fruit, Portoviejo, Ecuador โดย Cayambe | Wikimedia Commons | CC BY-SA 3.0
สำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (สวก.) จึงสนับสนุนทุนวิจัยในโครงการวิจัย “การพัฒนาเทคโนโลยีการผลิตโอเลโอเคมีภัณฑ์ขั้นสูงจากอนุพันธ์ของ น้ำมันปาล์มเพื่อใช้เป็นจาระบีชีวภาพที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม” โดยทีมวิจัยได้มุ่งเน้นการยกระดับอุตสาหกรรมปาล์มน้ำมันของไทยผ่านการพัฒนาผลิตภัณฑ์โอเลโอเคมีภัณฑ์มูลค่าสูง โดยมีเป้าหมายหลักในการสร้างต้นแบบจาระบีชีวภาพประเภทใช้งานทั่วไป ชนิดที่ 3 ที่มีดัชนีความข้นเหลวหมายเลข 2 และ 3 ตามมาตรฐานอุตสาหกรรม มอก. 713-2541 การวิจัยนี้ครอบคลุมการศึกษาเปรียบเทียบประสิทธิภาพและคุณลักษณะกับจาระบีทางการค้าประเภทใช้งานทั่วไป ชนิดที่ 3 ดัชนีความข้นเหลวหมายเลข 2ที่ผลิตจากน้ำมันแร่ รวมถึงการพัฒนาสารข้นเหนียวชีวภาพจากอนุพันธ์ของน้ำมันปาล์ม และการค้นหาสภาวะที่เหมาะสมที่สุดสำหรับกระบวนการผลิตการดำเนินงานวิจัยนี้สอดคล้องกับแนวคิด BCG Economy Model ที่มุ่งเน้นการพัฒนาอย่างยั่งยืน โดยการแปรรูปผลิตภัณฑ์ขั้นต้นให้เป็นผลิตภัณฑ์มูลค่าสูง ซึ่งนอกจากจะช่วยบรรเทาปัญหาน้ำมันปาล์มล้นตลาดภายในประเทศแล้ว ยังเป็นการลดการพึ่งพาน้ำมันปิโตรเลียมซึ่งเป็นสาเหตุสำคัญของมลภาวะ การพัฒนาจาระบีชีวภาพจึงเป็นก้าวสำคัญในการสร้างความยั่งยืนให้กับอุตสาหกรรมปาล์มน้ำมันของไทย ควบคู่ไปกับการรักษาสิ่งแวดล้อมผ่านการใช้ผลิตภัณฑ์ที่เป็นมิตรต่อธรรมชาติ