สามารถสืบค้นผลงานวิจัยและองค์ความรู้การเกษตร ได้ที่ https://tarr.arda.or.th/ปี 2565

การพัฒนาระบบเตือนภัยการเข้าทำลายของผีเสื้อหนอนกระทู้ผักโดยใช้เทคนิคการตรวจจับด้วยจมูกอิเล็กทรอนิกส์

แมลงศัตรูพืชยังคงเป็นปัญหาหลักในการเพาะปลูกทั่วโลก ศัตรูพืชเหล่านี้สามารถสร้างความเสียหายอย่างมากต่อพืชผล ทำให้ผลผลิตลดลง เกษตรกรสูญเสียรายได้และอาจส่งผลกระทบจนถึงระดับเศรษฐกิจ ชนิดของแมลงศัตรูพืชที่ส่งผลกระทบต่อพืชผลแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับภูมิภาคและพืชผลแต่ละชนิด แมลงศัตรูพืชเหล่านี้สามารถเข้าทำลายพืชผลในระยะต่างๆ ของการเจริญเติบโต และอาจสร้างความเสียหายจากการกินผลผลิตเป็นอาหาร การวางไข่ หรือการแพร่กระจายของโรค โดยเฉพาะหนอนกระทู้ผัก ที่เป็นหนึ่งในแมลงศัตรูพืชที่สำคัญระดับโลก เป็นแมลงศัตรูพืชชนิดหนึ่งที่มีพืชอาหารมากกว่า 100 ชนิด สามารถสร้างความเสียหายอย่างมากต่อพืชผลโดยการกัดกินส่วนต่างๆ ของพืช ทำให้การเจริญเติบโตและผลผลิตลดลง ศัตรูพืชชนิดนี้แพร่หลายในหลายประเทศ  เกษตรจะพบเห็นความเสียหายเมื่อแมลงศัตรูพืช ชนิดนี้ได้สร้างความเสียหายกับพืชไปเป็นบริเวณกว้างแล้ว โดยในประเทศไทยเกษตรกรส่วนใหญ่จะนิยมใช้วิธีการสุ่มตรวจนับจำนวนแมลงศัตรูพืชตามต้นพืช การติดตั้งกับดักกาวเหนียวสีต่าง ๆ การใช้กับดักฟีโรโมน ซึ่งวิธีดังกล่าวจะต้องใช้เวลา แรงงานและค่าใช้จ่ายสูงในการดำเนินการ เนื่องจากต้องดำเนินการติดต่อกันหลายครั้งในรอบปลูก

จมูกอิเล็กทรอนิกส์ (electronic nose = e-nose) ถูกออกแบบมาเพื่อเลียนแบบการดมกลิ่นของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม พัฒนาโดยใช้หลักการของก๊าซเซ็นเซอร์ (gas sensor) โดยใช้เซ็นเซอร์ตัวรับก๊าซประเภทต่างๆ ซึ่งทำงานดักจับกลิ่นฟิโรโมนและสารอินทรีย์ระเหยเฉพาะตัวของระยะตัวเต็มวัยเพศเมียของผีเสื้อหนอนกระทู้ผักโดยการเปลี่ยนข้อมูลสารอินทรีย์ระเหยเฉพาะตัวของแมลงศัตรูพืชเป็นสัญญาณอิเล็กทรอนิกส์ เมื่อตัวอย่างก๊าซแพร่กระจายในบริเวณเซ็นเซอร์ โมเลกุลกลิ่นจะทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพและทางเคมีย้อนกลับสู่เซ็นเซอร์ตัวรับก๊าช สิ่งนี้ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงคุณสมบัติทางไฟฟ้า เช่น ความต้านทานและศักย์ไฟฟ้า ระบบวงจรจะปรับสัญญาณและจดจำรูปแบบเพื่อจัดประเภทของกลิ่นที่สัมผัสได้ ด้วยตัวรับเซ็นเซอร์ก๊าซ (Gas Sensors)

สวก.จึงสนับสนุนทุนวิจัยแก่คณะผู้วิจัยในโครงการ “การพัฒนาระบบเตือนภัยการเข้าทำลายของผีเสื้อหนอนกระทู้ผักโดยใช้เทคนิคการตรวจจับด้วยจมูกอิเล็กทรอนิกส์” โดยมี ผศ.อธิราช หนูสีดำ เป็นหัวหน้าโครงการ เพื่อพัฒนาเครื่องตรวจจับการบุกรุกเข้าทำลายพืชของผีเสื้อหนอนกระทู้ผักด้วยจมูกอิเล็กทรอนิกส์ และ พัฒนาระบบเตือนภัยการบุกรุกเข้าทำลายพืชของผีเสื้อหนอนกระทู้ผักด้วยจมูกอิเล็กทรอนิกส์  เพื่อใช้เป็นเครื่องมือที่ในการตรวจจับปัญหาการรุกรานจากผีเสื้อหนอนกระทู้ผัก ที่มีความแม่นยำสูง ใช้งานง่าย มีความรวดเร็วในการประเมินผล โดยส่งการแจ้งเตือนไปยังเกษตรกรในระยะเริ่มต้น เพื่อให้เกษตรกรรับมือและสามารถดำเนินการก่อนที่ศัตรูพืชจะสร้างความเสียหายในบริเวณกว้างและเกิดความสูญเสียอย่างมากต่อพืชผล ซึ่งสามารถป้องกันความเสียหายที่เกิดจากศัตรูพืชชนิดนี้ในพืชผลหลายชนิดและสามารถพัฒนาต่อยอดให้สามารถดักจับสารอินทรีย์ระเหยเฉพาะตัวของแมลงศัตรูพืชอื่นๆ ได้ต่อไป

สามารถสืบค้นผลงานวิจัยและองค์ความรู้การเกษตร ได้ที่  https://tarr.arda.or.th

พันธมิตร

Chulabook