สามารถสืบค้นผลงานวิจัยและองค์ความรู้การเกษตร ได้ที่ https://tarr.arda.or.th/ปี 2565

เพิ่มความมั่นคงด้านอาหาร สร้างรายได้ด้วยเพิ่มผลผลิตหนอนไม้ไผ่

ความมั่นคงทางอาหารถือเป็นประเด็นที่ WHO ให้ความสำคัญมากในลำดับต้นๆ เนื่องจากประชากรโลกได้มีปริมาณเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องในแต่ละปี ขณะที่อาหารเริ่มลดน้อยลง อาจส่งผลให้เกิดปัญหาการขาดแคลนอาหารได้ในอนาคต ประเทศไทยถือเป็นประเทศหนึ่งที่อุดมไปด้วยแหล่งอาหาร มีแหล่งโปรตีนที่หลายหลาย โดยเฉพาะแมลงกินได้ถือเป็นของกินที่มีอัตลักษณ์เป็นส่วนหนึ่งของความมั่นคงทางอาหารเพราะเป็นแหล่งโปรตีนที่หาได้ในท้องถิ่น

ปัจจุบันการนำแมลงมาบริโภคและจำหน่ายแมลงกินได้นั้นเป็นที่ยอมรับมากขึ้นในหลายประเทศทั่วโลก โดยเฉพาะหนอนไม้ไผ่ที่มีราคาค่อนข้างแพงและนับวันจะหายากมากขึ้น  ประเทศไทยมีหนอนไม้ไผ่หรือรถด่วนจัดเป็นแมลงเศรษฐกิจที่สำคัญชนิดหนึ่ง โดยทั่วไปหนอนไม้ไผ่จะได้จากธรรมชาติเท่านั้น จึงทำให้เกิดปัญหาความไม่เพียงพอต่อความต้องการของผู้บริโภคและตลาดในปัจจุบัน สาเหตุหลักเกิดจากการลดลงของป่าไผ่และมีผู้สนใจหาหนอนไม้ไผ่จากธรรมชาติเพิ่มมากขึ้นในแต่ละปี ด้วยเหตุนี้จึงทำให้ปัจจุบันหนอนไม้ไผ่จากธรรมชาติมีปริมาณลดน้อยลงและหายากขึ้น

ปัจจุบันหนอนไม้ไผ่ที่มีการซื้อขายกันในท้องตลาด ส่วนใหญ่ได้มีการนำเข้ามาจากประเทศเพื่อนบ้าน หากมีการส่งเสริมให้มีการเลี้ยงหนอนไม้ไผ่ในประเทศได้อย่างจริงจัง จะทำให้เพิ่มจำนวนหนอนไม่ไผ่และเกษตรกรมีรายได้มั่นคงจากการขายหนอนไม้ไผ่ได้ เป็นการขับเคลื่อนเศรษฐกิจฐานรากด้วยความหลายหลากทางชีวภาพอย่างแท้จริง นอกจากนี้ชุมชนเองก็จะมีความมั่นคงด้านอาหารเพิ่มขึ้นด้วย สวก. จึงสนับสนุนทุนวิจัยแก่คณะผู้วิจัยในโครงการ “การเพิ่มผลผลิตหนอนไม้ไผ่เพื่อสร้างรายได้ที่มั่นคงและความมั่งคั่งทางอาหาร” ดร.เดชา วิวัฒน์วิทยา เป็นหัวหน้าโครงการวิจัย โดยมีเป้าหมายเพื่อให้ได้เทคโนโลยีวิธีการเพาะพันธุ์และเลี้ยงหนอนไม้ไผ่ในสภาพธรรมชาติและในสภาพกรงเลี้ยงรวมถึงปัจจัยแวดล้อมที่เกื้อหนุน

จากการศึกษาในปีที่ 1 ทำให้เราทราบสภาวะปัจจัยแวดล้อมที่เกื้อหนุนต่อการเพาะเลี้ยงและการดำรงชีวิตของหนอนไม้ไผ่  ในขั้นตอนต่อไปนั้น ทีมวิจัยจะได้ทดสอบขยายผลในพื้นที่นำร่อง บริเวณภาคเหนือของประเทศไทย ได้แก่ จังหวัดเชียงใหม่ จังหวัดลำปาง จังหวัดเชียงรายและจังหวัดพะเยาเป็นหลัก ทั้งป่าไผ่ธรรมชาติและสวนป่าไผ่ที่มีหนอนไม้ไผ่อาศัย หากงานวิจัยดังกล่าวประสบความสำเร็จจะนำไปสู่การพัฒนาให้เป็นอาชีพหลักและรายได้หลักหรือทำเป็นธุรกิจในชุมชนต่อไป ตลอดจนเป็นการอนุรักษ์หนอนไม้ไผ่ให้ยั่งยืน เกิดความมั่นคงทางอาหารขึ้น

สามารถสืบค้นผลงานวิจัยและองค์ความรู้การเกษตร ได้ที่  https://tarr.arda.or.th

พันธมิตร

Chulabook