ปลานวลจันทร์ทะเล เป็นปลาทะเลที่มีความสำคัญทางเศรษฐกิจในภูมิภาคอินโดแปซิฟิก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในประเทศฟิลิปปินส์ จีน และไต้หวัน สำหรับประเทศไทย การเพาะเลี้ยงปลาชนิดนี้ได้รับการสนับสนุนจากพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ซึ่งทรงมีพระราชดำริให้กรมประมงดำเนินการเพาะพันธุ์และส่งเสริมการเลี้ยงเป็นอาชีพตั้งแต่ปี พ.ศ. 2508 ความสำเร็จในการเพาะพันธุ์และอนุบาลลูกปลานวลจันทร์ทะเลโดยกรมประมง ตลอดจนการสนับสนุนการแปรรูปผลิตภัณฑ์ ได้จุดประกายความสนใจจากภาคเอกชนในการพัฒนาอุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้อง นอกจากนี้ การพัฒนาเทคนิคการแปรรูปที่หลากหลาย โดยเฉพาะการแก้ปัญหาเรื่องก้างปลา ได้ส่งผลให้ความนิยมในการบริโภคปลานวลจันทร์ทะเลเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ทำให้ปลาชนิดนี้กลายเป็นวัตถุดิบที่มีศักยภาพสูงในการแปรรูปเป็นอาหารหลายเมนู และมีความสำคัญทางเศรษฐกิจเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ
เครดิตภาพ: Criadero de peces en el Lago Titicaca cerca de Copacabana, Bolivia โดย Christopher Walker | Wikimedia Commons | CC BY 2.0
ปัจจุบัน พบว่ามีผู้สนใจลูกพันธุ์เพื่อนำไปเพาะเลี้ยงจำนวนมาก โดยมีความต้องการลูกพันธุ์สูงถึง 300,000-500,000 ตัวต่อปี แต่กำลังการผลิตภายในประเทศยังไม่เพียงพอ สาเหตุหลักมาจากการมีโรงเพาะฟักของกรมประมงเพียงแห่งเดียว ข้อจำกัดด้านฤดูกาลวางไข่ อัตราการฟักต่ำ และปัญหาลูกปลาพิการ นอกจากนี้ ยังมีความท้าทายในการผลิตอาหารมีชีวิตให้เพียงพอสำหรับการอนุบาล ส่งผลให้เกษตรกรส่วนใหญ่ต้องพึ่งพาการนำเข้าลูกพันธุ์จากต่างประเทศ โดยเฉพาะจากอินโดนีเซีย เนื่องจากมีราคาที่ถูกกว่า สถานการณ์นี้ชี้ให้เห็นถึงความจำเป็นในการพัฒนาเทคนิคการเพาะเลี้ยงและอนุบาลปลานวลจันทร์ทะเลภายในประเทศ เพื่อเพิ่มอัตรารอดและลดต้นทุนการผลิต ตลอดจนการขยายเครือข่ายการผลิตลูกพันธุ์ไปยังภูมิภาคต่างๆ
โครงการวิจัย “การพัฒนาเทคนิคการอนุบาลลูกปลานวลจันทร์ทะเล” ที่ได้รับการสนับสนุนจากสำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (สวก.) เป็นความพยายามสำคัญของทีมวิจัยในการแก้ไขปัญหาการขาดแคลนลูกพันธุ์ปลานวลจันทร์ทะเลในประเทศไทย ทีมวิจัยได้ทุ่มเทในการพัฒนาเทคนิคการอนุบาลที่มีประสิทธิภาพ โดยมุ่งเน้นการเพิ่มอัตรารอดและผลผลิตของลูกปลา การทำงานของนักวิจัยครอบคลุมหลายด้าน ตั้งแต่การปรับปรุงเทคนิคการฟักไข่ให้มีอัตราฟักสูงขึ้น การพัฒนาวิธีการอนุบาลลูกปลาในโรงเพาะฟักจนถึงขนาด 2 เซนติเมตร ไปจนถึงการศึกษาการใช้อาหารสำเร็จรูปร่วมกับโรติเฟอร์คุณภาพสูง นอกจากนี้ ทีมวิจัยยังได้ศึกษาและพัฒนาเทคนิคการเพาะเลี้ยงโรติเฟอร์คุณภาพสูง ซึ่งเป็นอาหารสำคัญสำหรับลูกปลาในระยะแรก
ผลงานวิจัยนี้ มีความสำคัญอย่างยิ่งต่ออุตสาหกรรมประมงของประเทศไทย ถือเป็นก้าวสำคัญในการแก้ไขปัญหาการขาดแคลนลูกพันธุ์ปลาที่มีคุณภาพและราคาเหมาะสม การเพิ่มประสิทธิภาพในการผลิตลูกพันธุ์ปลานวลจันทร์ทะเลภายในประเทศจะช่วยลดการพึ่งพาการนำเข้า ซึ่งนอกจากจะเป็นการประหยัดเงินตราต่างประเทศแล้ว ยังเป็นการสร้างความมั่นคงทางอาหารและเพิ่มโอกาสทางเศรษฐกิจให้แก่เกษตรกรไทย นอกจากนี้ องค์ความรู้ที่ได้จากงานวิจัยนี้ยังสามารถนำไปประยุกต์ใช้กับการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำชนิดอื่นๆ ได้ในอนาคต ซึ่งจะช่วยยกระดับอุตสาหกรรมประมงของไทยให้มีความก้าวหน้าและแข่งขันได้ในระดับนานาชาติ ในระยะยาว ความสำเร็จของงานวิจัยนี้จะเป็นรากฐานสำคัญในการพัฒนาอุตสาหกรรมการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำของประเทศให้มีความยั่งยืน สร้างความมั่นคงทางอาหาร และเป็นแหล่งสร้างรายได้ที่สำคัญให้แก่เกษตรกรและผู้ประกอบการของไทยต่อไป
